کتاب «رحلة بنیامین التطیلی» سفرنامهای است از بنیامین بن یونه تَطِیلی، خاخام و جهانگرد یهودی اهل تودلا در اسپانیا، که در قرن ۶ هجری (۱۲ میلادی) به کشورهای اسلامی سفر کرد. او نخستین سیاح اروپایی بود که به خاورزمین آمد و در حدود سال ۱۱۶۵ میلادی سفر خود را آغاز کرد.
محتوای کتاب
در این سفرنامه، بنیامین از سفر خود به کشورهای اسلامی در فاصله سالهای ۵۶۱ تا ۵۶۹ هجری (۱۱۶۵–۱۱۷۳ میلادی) گزارش میدهد. او از شهرهای مختلفی در مسیر خود عبور کرده و اطلاعاتی درباره جوامع یهودی، وضعیت اجتماعی، اقتصادی و مذهبی آن زمان ارائه میدهد. این کتاب به زبان عبری نوشته شده و در سال ۵۶۹ هجری (۱۱۷۳ میلادی) به پایان رسیده است.
اهمیت تاریخی
«رحلة بنیامین التطیلی» یکی از منابع مهم تاریخی برای مطالعه وضعیت جوامع یهودی در قرون وسطی و روابط میان مسلمانان و یهودیان در آن دوران به شمار میرود. این کتاب بهویژه برای پژوهشگران تاریخ، جغرافیا و مطالعات یهودی اهمیت دارد.
نسخههای چاپی و دیجیتال
این سفرنامه به زبانهای مختلفی ترجمه شده است. نسخه عربی آن توسط عزرا حداد ترجمه و توسط عبدالرحمن عبدالله شیخ مقدمهنویسی شده است. در ایران، این کتاب توسط مؤسسه فرهنگی و اطلاعرسانی تبیان در سال ۱۳۹۳ منتشر شده است. همچنین، نسخهای از این کتاب با عنوان «سه سفرنامه» که شامل سفرنامههای بنیامین تطیلی، آنتونیو تنررو و میکائیل ممبره است، توسط بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر شده است.