پرگنۀ کوژ در زیست‌شناسی و میکروب‌شناسی به نوعی از کلونی‌های میکروبی اشاره دارد که روی سطح محیط کشت (مانند آگار) رشد کرده‌اند و شکل ظاهری آن‌ها دارای برآمدگی کاملاً نیم‌دایره‌ای است.
تعریف
پرگنه: به کلونی یا تجمعی از سلول‌های میکروبی که از تکثیر یک سلول یا تعداد محدودی سلول اولیه ایجاد شده و بر روی محیط کشت قابل مشاهده هستند، گفته می‌شود.
کوژ (convex): به معنای برجسته یا برآمده است. در اینجا، اشاره به شکل ظاهری کلونی دارد که به صورت برآمده و نیم‌دایره‌ای رشد کرده است.
کاربرد در میکروب‌شناسی
این توصیف برای تعیین ویژگی‌های ظاهری کلونی‌ها در محیط کشت استفاده می‌شود، زیرا شکل، رنگ، اندازه، و برجستگی کلونی‌ها می‌توانند اطلاعاتی درباره نوع میکروب یا شرایط رشد آن ارائه دهند. کلونی‌های کوژ معمولاً با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند و به دلیل برآمدگی مشخص، از دیگر انواع کلونی‌ها (مانند صاف یا گود) متمایز می‌شوند.
مثال
در تشخیص برخی باکتری‌ها یا قارچ‌ها، شکل کلونی (از جمله کوژ بودن) یکی از معیارهای مهم برای شناسایی نوع میکروب محسوب می‌شود.
