«شاه عالم خاتون» نام یکی از زنان شناختهشده تاریخی در دوره ایلخانیان است که بیشتر به سبب جایگاه خانوادگی و پیوند زناشویی خود در منابع تاریخی ثبت شده و از شخصیتهای بانفوذ آن عصر به شمار میآید. شاه عالم خاتون دختر جلالالدین سیورغتمش، معروف به عصمةالدین، بود که از خاندانهای برجسته سیاسی و اداری آن دوره محسوب میشدند و نقش مهمی در ساختار قدرت و دیوانسالاری داشتند. او همسر بایدوخان، ششمین پادشاه از سلسله ایلخانیان ایران، بود و از این جهت در کانون تحولات سیاسی و درباری یکی از پرآشوبترین مقاطع تاریخ ایلخانی قرار داشت. ازدواج شاه عالم خاتون با بایدوخان، علاوه بر جنبه خانوادگی، دارای اهمیت سیاسی نیز بود و میتوانست در تحکیم پیوند میان خاندانهای قدرتمند و تثبیت مشروعیت حکومت ایلخانی نقش داشته باشد. عنوان «خاتون» در نام او نشاندهنده شأن و منزلت اجتماعی بالای وی در دربار مغولان است، چرا که این عنوان معمولاً به زنان برجسته و وابسته به خاندان حاکم اطلاق میشد.
شاه عالم خاتون
لغت نامه دهخدا
شاه عالم خاتون. [ هَِ ل َ ] ( اِخ ) دخت جلال الدین سیورغتمش ( عصمةالدین ) و همسر بایدو. ( حبیب السیر چ کتابخانه خیام ج 3 ص 270 ). و رجوع به تاریخ گزیده ص 532 و 533 شود.