بز کوهی

بز کوهی. [ ب ُ زِ ] ( ترکیب وصفی، اِ مرکب ) رَنگ. ( فرهنگ اسدی ). صدیع. قفاص. ( منتهی الارب ). معز وحشیة. تیس جبلی. پازن. اُیَّل. وعل. ثیتل. ارقب. ( یادداشت بخط دهخدا ). بز وحشی. شکار. پازن. نوع وحشی بز که در کوهستانهای ایران و ترکیه و افغانستان و چین و هندوستان فراوان است و شکارچیان صید میکنند. از صفرایی که در کیسه صفرای این حیوان است در قدیم بعنوان ضدّسم در تداوی استفاده میکردند بدین ترتیب که پس از کشتن آن صفرای موجود در کیسه زردابش را خشک و منجمد کرده بنام پازهر و یا پازهر حیوانی ببازار عرضه میداشتند. ولی امروزه میدانیم که عمل ضدّسم سازی کبد در کبد همه حیوانات صورت می گیرد و از ترشحات صفراوی کلیه حیوانات میتوان بدین منظور استفاده کرد. در تداول عامه منظور از بز کوهی بیشتر جنس نر حیوان است. ( فرهنگ فارسی معین ): گوشت بز کوهی و میش کوهی بدو [ بگوشت گاو کوهی ] نزدیک باشد. ( ذخیره خوارزمشاهی ).

رنگ صدیع.

بزکوهی ( به انگلیسی: Ibex ) به هر یک از چندین گونه بز کوهی ( سردهٔ Capra ) گفته می شود که با شاخ های خمیده بزرگ نر، که به صورت عرضی در جلو قرار دارند، مشخص می شود. بز در اوراسیا، شمال آفریقا و شرق آفریقا یافت می شود. نام Ibex از واژۀ لاتین گرفته شده است که از ایبریایی یا آکیتانی وام گرفته شده است، شبیه به واژهٔ قدیمی اسپانیایی bezerro به معنای «گاو نر» و در اسپانیایی مدرن به شکل becerro به معنی «سالانه» است. بلندی آن از ۲۷ تا ۴۳ اینچ ( ۰٫۶۹ تا ۱٫۰۹ متر ) و با وزن ۲۰۰ تا ۲۷۰ پوند ( ۹۱ تا ۱۲۲ کیلوگرم )، بز می تواند ۲۰ سال عمر کند. دو نوع بز نزدیک به این گروه از جانوران که در طبیعت یافت می شوند معمولاً بز نامیده نمی شوند: مارخور و بز اهلی.
بز کوهی (رنگ). بز کوهی آلپی، یک نژاد بومی بز اهلی سوئیس است. این گونه در سراسر سوئیس و در بخش هایی از شمال ایتالیا و اتریش پراکندگی دارد و به کشورهای دیگر از جمله فرانسه صادر شده است. دو سویه، یک نوع شاخدار گریسونس یا گراوبوندن در بخش شرقی این کشور، و یک نوع بی شاخ از بزریک سابق از Oberhasli و ناحیه برینز و دریاچه برینز در مرکز سوئیس مرکزی وجود دارد. در برخی کشورها، گونه بی شاخ ممکن است یک نژاد جداگانه از بز Oberhasli در نظر گرفته شود. کتاب گله سوئیسی در سال ۱۹۳۰ تأسیس شد.

بُز کوهی (ibex)
هر یک از انواع متنوع بزهای وحشی. در نواحی کوهستانی اروپا، شمال شرقی افریقا و آسیای مرکزی یافت می شوند. این جانوران تا ارتفاع ۱۰۰ سانتی متر رشد می کنند و دارای پوششی قهوه ای یا خاکستری رنگ و شاخهایی بزرگ اند. گیاه خوارند و در گروه هایی کوچک زندگی می کنند. در ایران بزکوهی، که آن را پازن یا گل و بز نیز می نامند، یافت می شود. زیستگاه این جانور کوه های سنگی و صخره ای است و تقریباً در همۀ کوهستان های ایران یافت می شود. کل و بز Capra hircus (aegagrus) و کل و بز ایران Capra aegagrus aegagrus در معرض خطر انقراض اند.

💡 همچنین پرندگانی ماننده کبک، تیهو همچنین فاخته و حیواناتی نظیر پلنگ، میش و بز کوهی، خرس سیاه و غیره در حال زیست میباشد.

💡 این حیوان توانایی تولیدنسل و ایجاد فرزند بارور با بز کوهی قفقاز غربی و بز اهلی را دارد اما در حیات وحش چنین چیزی معمول نیست.

💡 کَل سَکایی یا سایگا یک نوع بز کوهی است که در مناطقی که پوشش استپ دارند در اوراسیا زندگی می‌کند.