کلمه‌ی «علم حصولی» در فارسی به معنای دانشی است که انسان آن را از طریق دریافت مستقیم اطلاعات، مطالعه و یادگیری به دست می‌آورد، نه از طریق تجربه عملی یا کشف شخصی. این واژه در فلسفه و علم‌شناسی کاربرد دارد و در مقابل «علم حضوری» قرار می‌گیرد، که به دانش حاصل از تجربه و شناخت مستقیم اشاره دارد. علم حصولی معمولاً شامل معلوماتی است که از دیگران، کتاب‌ها، استادان یا منابع معتبر دریافت می‌شود و فرد آن را به صورت ذهنی درک می‌کند. این نوع دانش می‌تواند نظری، علمی، تاریخی یا فلسفی باشد و اغلب پایه و مبنای آموزش و تحصیل در مدارس و دانشگاه‌هاست. در ادبیات فلسفی، علم حصولی به توانایی عقل برای درک مفاهیم انتزاعی و جمع‌آوری اطلاعات از منابع مختلف اشاره دارد. این دانش به صورت تفسیری و تحلیلی پردازش می‌شود و فرد می‌تواند آن را به کاربردهای عملی تبدیل کند. از نظر اجتماعی و آموزشی، علم حصولی اهمیت زیادی دارد و ستون اصلی آموزش رسمی به شمار می‌رود. این واژه با مفاهیمی مانند دانش، معرفت، یادگیری، مطالعه و اطلاعات ذهنی مرتبط است.
علم حصولی
دانشنامه آزاد فارسی
دانشنامه اسلامی
دانستیم که علم حضوری یافتن خود واقعیت عینی است و از این روی شک و شبهه ای در آن راه ندارد ولی می دانیم که دایره علم حضوری محدود است و به تنهایی نمی تواند مشکل شناخت شناسی را حل کند و اگر راهی برای باز شناسی حقایق در میان علوم حصولی نداشته باشیم نمی توانیم منطقا هیچ نظریه قطعی را در هیچ علمی بپذیریم و حتی بدیهیات اولیه هم قطعیت و ضرورت خودشان را از دست خواهند داد و از بداهت و ضرورت تنها نامی برای آن ها باقی خواهد ماند بنابراین لازم است تلاش خود را برای ارزشیابی شناخت های حصولی و بدست آوردن معیار حقیقت در آن ها ادامه دهیم و بدین منظور به بررسی انواع حصولی می پردازیم.
تصور و تصدیق
منطقیین علم را به دو قسم تصور و تصدیق تقسیم کرده اند و در واقع مفهوم عرفی علم را از یک نظر محدود کرده و آنرا به علم حصولی اختصاص داده اند و از سوی دیگر آنرا به تصور ساده هم گسترش داده اند.
تصور در لغت و اصطلاح
تصور در لغت به معنای نقش بستن و صورت پذیرفتن است و در اصطلاح اهل معقول عبارت است از پدیده ذهنی ساده ای که شانیت حکایت از ماورای خودش را داشته باشد مانند تصور کوه دماوند و مفهوم کوه.
تصدیق در لغت و اصطلاح
...
جمله سازی با علم حصولی
ملاصدرا و فخر رازی برهانی از راه بساطت نفس آورده‌اند که پیش از حس، علم حصولی نداریم و به‌گفته قرآن نیز انسان هنگام تولد، علم حصولی ندارد. بدیهیات اولیه هم از راه حس و تجربه درک می‌شوند.
