گوستاو تئودور فخنر، فیلسوف و دانشمند برجستهٔ آلمانی، در سال ۱۸۰۱ میلادی زاده شد. وی در سال ۱۸۲۲ میلادی در رشتهٔ علوم زیستی از دانشگاه لایپزیگ فارغالتحصیل گردید و پس از آن، بیشتر عمر خویش را در این شهر سپری کرد. فخنر از همان آغاز به ریاضیات و علوم طبیعی علاقهمند بود و در سال ۱۸۳۴ به عنوان استاد فیزیک منصوب شد؛ اما در سال ۱۸۴۳، پس از یک بیماری سخت و طولانی که بینایی او را بهشدت تضعیف کرد، بار دیگر به مطالعات فلسفی در حوزههای زیباییشناسی و روانشناسی فیزیکی روی آورد. این دانشمند سرانجام در هجدهم نوامبر سال ۱۸۸۷ میلادی در لایپزیگ درگذشت.
از نگاه فلسفی، فخنر جهان را موجودی زنده و یکپارچه میدانست که در سطحی عالی از حیات قرار دارد. او حتی گیاهان و ستارگان را نیز جزو موجودات زنده به شمار میآورد و معتقد بود خدا یا روح عالم، وجودی شبیه به انسان دارد و قوانین طبیعی، جلوههایی از کمال الهی هستند. این دیدگاه، نمایانگر نگرش وحدتگرایانهٔ او به جهان است.
شهرت اصلی فخنر، با وجود دقت نظر فلسفیاش، بیش از همه مرهون اثر دقیق و ماندگاری است که در سال ۱۸۶۰ با عنوان اصول روانشناسی فیزیکی منتشر کرد. اساس روانشناسی فیزیکی وی بر این اصل استوار است که ذهن و بدن انسان، هرچند به صورت جداگانه آفریده شدهاند، در عمل دو جنبهٔ مختلف از یک واقعیت واحد به شمار میروند. این اثر، نقش مهمی در شکلگیری روانشناسی علمی ایفا کرده است.