حکم انفاق در راه جهاد

الرابع: اينكه مهما امكن (يعنى تا آنجا كه امكان دارد) سعى در حليت خرجى خود بنمايد وزياده بردارد، و از انفاق مضايقه ننمايد، زيرا كه انفاق در حج انفاق در راه خداست. چرابايد انسان دلگير باشد از زيادى خرج. بهترين توشه را بردارد، و زيادبذل نمايد كه در همى از او، در احاديث اهل بيت، عليهم السلام الله اجمعين به هفتاد درهماست.

و اما انفاقهاى مستحب از قبيل توسعه بر خانواده و دادن بيش از حد ضرورت به فقراء وامثال آن، هر چند ممكن است از نظر ما انفاق در راه خدا شمرده شود ليكن از خود ادله اى كهاستحباب اين گونه انفاقات را اثبات مى كند برمى آيد كه اينگونه انفاقها انفاق در راهخدا كه مورد نظر آيه مورد بحث است نيست، و وقتى اين انفاق، انفاق در راه خدا نباشدترك آن و جمع كردن مال در صورت نبودن موارد ضرورى انفاق، كنز شمرده نمى شود، ونيز مورد نهى آيه شريفه نخواهد بود، پس منحصرا كنز ممنوع و مورد نهى عبارت مى شوداز خرج نكردن در موارد ضرورت.

بعضى نيز گفته اند: اين آيات پيوندى دارد با آيات جهاد، و انفاق در راه جهاد كهقبل از آيات مربوط به معاد و توحيد، در همين سوره آمده بود.

در اين آيه مبارك مى بينيم كه خداوند با مثالى بسيار ساده، بى ارزش بودن انفاقريايى را گوشزد مى كند. و در مقابل، انفاق در راه خودش را چنين تشبيه مى كند:

پيامبر معظم اسلام (صلى الله عليه وآله ) برنامه منظم و منطقى، مترقى و كار آمد براىاصلاح جامعه بشريت آورد. بعد زا دعوت به توحيد، به تنظيم امور زندگى مسلمانهاهمراه با حق و عدالت اجتماعى پرداخته از جمله اقتصاد سالم و تقسيم عادلانه ثروت راسرچشمه عزت و قدرت مسلمين دانسته و اجراء دستورات مالى اسلام همانند زكات، خمس،وقت و انفاق در راه خدا را وسيله خوش بينى و دوستى جامعه با يكديگر معرفى فرمودهاست.

در قرآن تمثيل هاى فراوانى ذكر شده است از جمله:تمثيل انفاق در راه خدا به دانه پر بركت.(580)تمثيل زندگانى دنيا به بازى وسرگرمى (581)تمثيل اعمال كافران به خاكستر در برابر باد.(582)تمثيل حق وباطل به آب زلال وكف روى آب (583)تمثيل عالم بى عمل به حيوان (584) تمثيل افراد بى ايمان به چهارپايان (585)تشبيه منافقان به چوبهاى خشك (586) در اينجا به سه نمونه از آن اشاره مى كنيم:

در حديث ديگرى از امام صادق (عليه السلام ) آمده است كه مردى خدمت آن بزرگوار عرضكرد: پدر و مادرم فدايت مرا موعظه كن. قال (عليه السلام ) ان كانت الحسنات حقافالجمع الماذا؟ و ان كان الخلف (392) من اللهعزوجل حقا فالبخل الماذا؟ ! اگر كارهاى خير، حق است و آن را باور داريم،جمع مال براى چيست ؟ (چرا از ثواب انفاق در راه خدا محروم بمانيم ) و اگر باز ماندنمال بعد از انسان حق است، بخل و تنگ نظرى براى چيست ؟

اين جمله استفهامى براى تاءسف و يا تعجب است، و اين آيه به ما مى فهماند خوددارىكردن از انفاق در راه خدا ناشى از نداشتن ايمان به خدا و روز جزا است، و اگر انسانفكر مى كند چنين ايمانى دارد، اشتباه كرده، ايمانش واقعى نيست، صرفا پوسته اىظاهرى است.