عمرو بن حَمِق خُزاعی از صحابه پیامبر اسلام(ص) و از یاران وفادار امام علی(ع) و امام حسن(ع) به شمار می‌رود. وی در سه رویداد سرنوشت‌ساز تاریخ صدر اسلام جنگ جمل، صفین و نهروان حضوری فعال داشت. این صحابه جلیلالقدر، سرانجام به دست عوامل معاویه به شهادت رسید و سر بریده‌ی او نخستین سَری بود که در اسلام، میان شهرها گردانده شد. نام عمرو بن حمق در میان راویان احادیث نبوی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد و او را از راویان حدیث غدیر می‌دانند.
وی که از قبیله خزاعه بود، پیش از اسلام اطلاعات چندانی از زندگی‌اش در دست نیست. با استناد به گزارش‌هایی که سن او را در زمان شهادت حدود هشتاد سال ذکر کرده‌اند، می‌توان دریافت که او دست‌کم سی سال قبل از هجرت پیامبر(ص) متولد شده است. عمرو بن حمق پس از صلح حدیبیه به حضور پیامبر(ص) رسید و اسلام آورد. او از آن پس، از جمله اصحاب نزدیک پیامبر(ص) شد و احادیثی را از ایشان نقل کرد که بعدها راویانی مانند جبیر بن نُفَیر و رفاعة بن شداد آنها را روایت کردند.
یکی از رویدادهای قابل توجه در زندگی او، دعای پیامبر(ص) در حق وی است. نقل شده است که روزی عمرو، پیامبر خدا(ص) را سیراب کرد و آن حضرت در برابر این خدمت فرمودند: «اَللّهُمَّ مَتِّعهُ بِشَبابِه»؛ یعنی «خدایا او را از جوانی‌اش بهره‌مند ساز». این دعا به گونه‌ای مستجاب شد که با وجود گذشت هشتاد سال از عمر او، حتی یک موی سفید در چهره‌اش دیده نمی‌شد. این کرامت، نشان‌دهنده مقام والای او نزد پیامبر(ص) است.
