شَقیف یا شَقیف اُرنون، نام دژی تاریخی در سرزمین شام است. این قلعه که در متون تاریخی و جغرافیایی کهن از آن یاد شده، از استحکامات دفاعی مهم منطقه به‌شمار می‌رفته است. موقعیت مکانی این دژ، در نزدیکی شهر بَیْناس و در مسیر بین این شهر و ساحل دریای مدیترانه قرار داشته است.
این قلعه درون یک غار طبیعی واقع در دل کوه ساخته شده بود که این ویژگی، بر استواری و امنیت آن می‌افزود. موقعیت استراتژیک شقیف ارنون، بر راه‌های ارتباطی بین دمشق و سواحل، کنترل مؤثری ایجاد می‌کرد. این استحکامات طبیعی و دست‌ساز، آن را به یکی از دژهای سخت‌گشا در منطقه تبدیل کرده بود.
یاقوت حَمَوی، جغرافیدان نامدار اسلامی، در کتاب مشهور خود «مُعجَمُ البُلدان» به توصیف این قلعه پرداخته و بر استواری بی‌نظیر آن تأکید کرده است. همچنین در منابعی دیگر مانند تاج‌الملوک نیز از این دژ یاد شده که نشان‌دهنده اهمیت آن در تاریخ و جغرافیای شام است. این قلعه نمونه‌ای برجسته از معماری دفاعی منطبق بر محیط طبیعی در دوران گذشته محسوب می‌شود.
