دانشنامه اسلامی
او در ۱۱۹۵ ق. ۱۷۸۰ در روستای بندرکهوله در بخش فریدپور به دنیا آمد. در هیجده سالگی به مکه رفت و در آنجا در زمره مریدان شیخ طاهر سنبل مکی، فقیه شافعی درآمد و بیست سال در همانجا روزگار گذراند. گویند که در آن مدت چندین بار به وطن خویش نیز سفر کرده بود. به گفته «تیلر» او در مکه از نهضت وهابی بسیار اثر پذیرفت، اما برخی این نظر را رد کرده و آن را منبعث از تحولات فکری واجتماعی جامعه مسلمان هند دانسته اند.
بازگشت به هند
چون حاجی شریعت الله در ۱۹۲۰ به هندوستان بازگشت، بسیار شهرت یافت. گفته می شود که در بازگشت به میهن، سرمایه و برخی لوازمش به دست راهزنان به تاراج رفت و او ناامید از زندگی به گروه راهزنان پیوست، اما پایبندی وی به ارکان دین و ویژگی های اخلاقی، آنان را به توبه و پیروی از او واداشت. پس از آن حاجی شریعت الله در روستای بندر کهوله به تبلیغ و تدریس پرداخت.در آن زمان کشاورزان مسلمان از سویی توسط بازرگانان و زمینداران انگلیسی و هندو کم توان شده و از سوی دیگر از آموزش های دینی بی بهره بودند، حتی عقاید مذهبی آنان چنان با باورهای هندوان آویخته بود که تشخیص آنان از هندوان دشوار می نمود.
فعالیت دینی
حاجی شریعت الله معتقد بود که بزرگترین علت ضعف مسلمانان هند، دوری از رسوم و باورهای اسلامی است. اما از آنجا که آداب و رسوم هندوان در مردم بسیار ریشه دوانده بود، حاجی شریعت الله در آغاز با مخالفت های سختی روبرو گردید. وی به مسلمانان توصیه می کرد که آداب غیر اسلامی را رها کرده و به شریعت و ارکان دین پایبند باشند. از همین رو، با تعصب و سختگیری تمام، بر ضد تقدیس و احترام به مراقد اولیا و بزرگان، تعزیه داری سیدالشهدا (علیه السّلام) و بدعت های صوفیان قیام کرد و برخی از مراسم سخت ازدواج و دفن و کفن مردگان و تقدیم میوه و گل به مراقد اولیا، و انجام نماز جمعه را ممنوع ساخت. پس از چندی مسلمانانی از داکا، فریدپور و روستاییان باریسال به او پیوستند.
نهضت فرائضی
...
