شیخ صفی

احمد کسروی، در شیخ صفی و تبارش، تاریخ تبار و زبان مردم آذربایجان می‌نویسد: پیش از صفوی هیچ شاعر ترک گویی در آذربایجان پیدا نشد و همگی مردم هر که ماد و آریایی‌تبار بودند به زبان پهلوی آذری گفتگو می‌کردند که همانند فارسی و لری و کردی بود.

برجی که شبیه برج مقبرهٔ شیخ صفی است احتمالاً مربوط به قرن هشتم ق چهاردهم م است که شیخ صدرالدین موسی پسر دوم شیخ صفی آن را ساخته‌است، اما عمارتی که بر روی شالودهٔ اطراف بنای اصلی قرار گرفته، در زمان‌های بعد یعنی هم‌زمان با بقعهٔ شیخ صفی در اوایل قرن دهم/شانزدهم م بنا گردیده‌است.

در سال ۱۳۹۴ به‌مناسبت تجلیل از مبارزات آزادی‌خواهانهٔ حاج باباخان، با حضور معاون سیاسی و امنیتی استاندار اردبیل، مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشوری، مدیرکل میراث فرهنگی استان، چهره‌های منتخب ادبی و هنری و جمعی از شاعران، ادیبان و نیز بزرگان شعر و ادب از تندیس حاج باباخان اردبیلی در محل نگارخانهٔ خطایی مجموعهٔ آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی رونمایی شد.

رحمان آفتابی آذر، در سال ۱۳۰۷ در اردبیل متولد گردید. از دوران کودکی، زیر نظر استاد مشهدی حمید که از استادان بنام مسگری بود، هنر اصیل مسگری را آموخت. وی علاوه بر ساخت و تعمیر انواع ظروف مسی کوچک و بزرگ، مرمت ظروف قدیمی و گنبد مسی چینی‌خانه بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، میراث یونسکو را نیز در کارنامه هنری خود گنجانده‌است.

وی در سال ۷۵۷ هجری قمری در سراب (از شهرهای استان آذربایجان شرقی) به دنیا آمد. او از پیروان خاندان صفی‌الدین اردبیلی بود. معین‌الدین در شعر قاسمی یا قاسم تخلص میِکرد و یکی از پسران شیخ صفی‌الدین به اسم صدرالدین موسی به او لقب قاسم‌الأنوار را بخشید.