تصور

تصور. [ ت َ ص َوْ وُ ] ( ع مص ) صورت شدن. ( تاج المصادر بیهقی ). صورت و پیکر گردیدن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || افتادن: ضربه فتصور؛ زد او را پس بیفتاد. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || نزدیک شدن به افتادن: و طعنه فتصور؛ ای مال الی السقوط. ( منتهی الارب )( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || صورت کردن با خویشتن. ( تاج المصادر بیهقی ). با خود صورت کردن چیزی. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). || صورت بستن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( زوزنی ) ( دهار ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). در دل خود صورت چیزی بستن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). پنداشتن. انگاشتن. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). || ( اِ ) پندار و گمان و خیال وهم و فکر و قیاس و اندیشه و تفکر و تأمل و دریافت و فهم و ادراک. ( ناظم الاطباء ): و آلتهای حفظ و ذکر و تخیل و توهم و تعقل و تذکر و تصور موجود کرد. ( سندبادنامه ص 315 ).
گفتم اگر نبینمت مهر فرامشم شود
میروی و مقابلی، غایب و در تصوری.سعدی.گفتم تصور مرگ از خیال به در کن و وهم بر طبیعت مستولی مگردان. ( گلستان ).
آنچه من دیدم تصور بود آیا در خیال 
وین که می بینم به بیداری است یارب یا بخواب.سلمان ساوجی.|| ( اصطلاح منطق ) حصول صورت چیزی در عقل. ( از تعریفات جرجانی ). به اصطلاح اهل منطق حصول صورت شی در عقل بغیر حکم چنانکه تصور زید و عمرو و بکر و تصور غلام زید.( غیاث اللغات ). ادراک ماهیت چیزی است بدون آنکه حکمی به نفی یا اثبات بر آن صادر شده باشد. ( از تعریفات جرجانی ). هر علمی و ادراکی که چون آن را اعتبار کنند، مجرد یابند از حکم، چه به اثبات و چه به نفی. مثال: حیوان ناطق. ( از اساس الاقتباس ).

[ویکی فقه] در دانش منطق، تشبیه ذهن انسان به آینه یکی از قدیمی ترین مثال ها در مباحث مربوط به شناخت است؛ این تشبیه نه تنها به منطق دانان در توضیح بسیاری از مفاهیم منطقی یاری رسانیده، بلکه احتمالا در تولید بعضی از این مفاهیم نیز نقش داشته است.
استفاده از این تشبیه به دلیل وجود یک وجه مشترک مهم، میان آینه و ذهن است که در اصطلاح به آن "صورت برداری" می گویند؛ منطق دانان معتقدند ذهن آدمی مانند آینه از اشیائی که مقابلش قرار می گیرد و به آنها توجه می کند، عکس بر می دارد و تصویر به وجود آمده در ذهن، مانند تصویر آینه، تمام آنچه را در شئ مقابلش وجود دارد به خوبی نمایش می دهد. بر این اساس، صورتی که در آینه وجود دارد - و ما به آن "عکس شئ در آینه" می گوییم - بسیار شبیه تصویری است که در ذهن شکل می گیرد و منطق دانان به آن " تصور" یا "صورت ذهنی" می گویند. 
تعریف تصور
از لحاظ لغوی کلمه "تصور" از ماده «صورت» گرفته شده که به معنای شکل و هئیت اشیاء می باشد؛ در گفتگو های رایج نیز اصطلاح تصور، برای مفاهیمی همچون " نقش بستن" و" صورت پذیرفتن" به کار برده می شود؛ اما در دانش منطق، از لغت "تصور" برای تعریف سه مفهوم متفاوت استفاده می شود: 
← تصور در مفهوم علم
با توجه به اینکه تصورات شاخه ای از "علم حصولی"به حساب می آیند، تمام تقسیماتی که برای علم مطرح می شود در مورد تصور نیز کارایی دارد؛ اما درباره آن تقسیمات در مدخل های مربوطه به طور مفصل بحث خواهد شد و در این بخش تنها دسته بندی مطرح می شود که مخصوص تصور است؛ این دسته بندی بر اساس تقسیمات شئ تصور شده یا "متصور"می باشد و بیانگر این است که تصورات از چهار دسته خارج نیستند.