مانع

مانع به هر چیزی گفته می‌شود که سد راه حرکت یا انجام کاری شود. به عبارت دیگر، مانع عامل یا عاملی است که جلو یک عمل، فرایند یا هدف را می‌گیرد و باعث توقف، تأخیر یا تغییر مسیر آن می‌شود. این مانع می‌تواند فیزیکی، ذهنی، قانونی یا حتی عاطفی باشد.

یکی از رایج‌ترین معانی این کلمه، شیء یا چیزی است که به صورت فیزیکی جلوی حرکت یا دسترسی را می‌گیرد. این می‌تواند هر نوع جسم یا ساختار باشد که عبور، حرکت یا عملی را ناممکن یا دشوار می‌سازد.

در عرصه روانشناسی و توسعه فردی، مانع به مشکلات درونی، ترس‌ها، تردیدها یا باورهای محدودکننده گفته می‌شود که جلوی فرد را در رسیدن به اهدافش می‌گیرند. این موانع روانی ممکن است شامل اضطراب، عدم اعتماد به نفس، افسردگی یا استرس باشند.

در زمینه حقوقی و اداری، این مفهوم به قوانینی یا مقرراتی اطلاق می‌شود که انجام یک کار را محدود یا ممنوع می‌کند. این موانع قانونی برای حفظ نظم، حقوق افراد یا امنیت اجتماعی وضع شده‌اند، اما ممکن است گاهی دسترسی به برخی اهداف را سخت یا ناممکن کنند.

تصویر معنی مانع

لغت نامه دهخدا

مانع. [ ن ِ ] ( ع ص، اِ ) بازدارنده. ج، مَنَعَة. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). منعکننده. ج، مَنَعَة، مانِعون. ( ناظم الاطباء ). جلوگیرنده. دافع. رادع. زاجر. عایق. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ): و چون بنگریستم مانع این سعادت راحت اندک و نهمت حقیر است که مردمان بدان مبتلا گشته اند. ( کلیله و دمنه چ مینوی ص 56 ). مانع از خدمت و عایق از حضرت این حال بود. ( ترجمه تاریخ یمینی ). حکم او را مانعی و قضای او را دافعی نباشد. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 330 ).
مانع باران مباش و آفتاب
تا بدان مرسل شدند امت شتاب.( مثنوی چ خاور ص 384 ).مانع خویشند جمله کافران
از شعاع جوهر پیغمبران.( مثنوی چ خاور ص 91 ).مانعش از آب آن دیوار بود
از پی آب او چو ماهی زار بود.( مثنوی چ خاور ص 97 ).پرده چه باشد میان عاشق و معشوق
سد سکندر نه مانع است و نه حایل.سعدی.همین است مانع که در بارگاه
نشاید شدن جز به فرمان شاه.سعدی ( بوستان ).مانعش غلغل چنگ است وشکر خواب صبوح
ورنه گر بشنود آه سحرم باز آید.حافظ.- مانع اغیار؛ در تعریف ماهیت یک موضوع باید تعریف، دو شرط ذیل را دارا باشد: الف - جامع افراد باشد یعنی تعریف طوری باشد که همه نمونه ها و مصادیق مورد تعریف را در برداشته باشد و چیزی را فرونگذارد ب - مانع اغیار باشد یعنی تعریف باید شامل اموری که مربوط به مورد تعریف نیست نشود... ( ترمینولوژی حقوق تألیف دکتر جعفری لنگرودی ).
- مانع جمع؛ مانعةالجمع. رجوع به همین ترکیب ذیل مانعة و اساس الاقتباس ص 77 شود.
- مانع جمع و خلو؛ مانع جمع وخلو در معنی جز از موجبات و سوالب باهم نبود... امادر لفظ از موجبات تنها و از سوالب تنها باشد، چنانکه عدد زوج است یا فرد، و عدد زوج نیست یا فرد نیست وممکن بود که منفصله مانع جمع را اجزای نامتناهی بود چنانکه گوییم، اشکال متساوی الاضلاع یا مثلث بود یا مربع و همچنین الی مالانهایه. اما منفصله مانع خلو رانشاید که اجزای متناهی بود، چه تا اجزای انفصال بتمامت حاصل نیاید، ممکن نبود که عام تر از جزوی به جای جزوی نهند، پس تکراری که مقتضی امکان جمع باشد حاصل نشود. و وقوع منفصله مانع جمع یا خلو، در علوم اندک باشد و در محاورات استعمال کنند، در موضعی که قایلی منع خلومسلم داشته باشد و اثبات جمع کرده مثلاً گویی این شخص هم حیوان است و هم حجر، چه این اقتضای آن کند که از این دو صفت خالی نیست و این دو صفت به هم صادق است، پس به جواب او خواهند که منع جمع کنند تا چون منع جمع با منع خلو که در سخن او مضمر است و از ذکر مستغنی، منضم شود، منفصله حقیقی شود. ( از اساس الاقتباس ص 78 ).

فرهنگ معین

(نِ ) [ ع. ] ۱ - (اِفا. ) بازدارنده، منع کننده. ج. مانعون. ۲ - (اِ. ) اشکال، مزاحمت. ج. موانع.

فرهنگ عمید

۱. باز دارنده، جلوگیری کننده.
۲. (اسم ) [عامیانه، مجاز] مشکل، معضل.
* مانع شدن: (مصدر متعدی ) [قدیمی] منع کردن، جلوگیری کردن.

فرهنگ فارسی

بازدارنده، جلوگیری کننده، عایق، منعه و موانع جمع
( اسم ) ۱- بازدارنده جلوگیرنده جمع: موانع منعه: و هیچ مانع نیست هوا را از رسیدن بدان مجاری... یا مانسته جمع. مانعه الجمع. یا مانع جمع و خلو. یا مانع خلو. مانعه الخلو. ۲- ( مناظره ) مجیب. ۳- ( اصول ) امری است که از وجود آن عدم لازم آید ولکن از عدمش وجودی لازم نیاید بذاته و یا از عدم آن وجود یا عدم لازم نیاید بذاته مانند مسافرت که مانع روزه گرفتن و تمامیت نماز است.
ابن المسیب بن المقداد بن بدران

فرهنگستان زبان و ادب

{entanglement} [علوم نظامی] هریک از موانع ایذایی که در مقابل خاکریزها یا ورودی سازه های سادۀ نظامی برای تأخیر در ورود مهاجمان قرار می دهند

دانشنامه عمومی

مانع ( انگلیسی: Barricade ) ( برگرفته از واژه فرانسوی barrique - barrel ) هر شیء یا سازه ای است که مانع یا حصاری برای کنترل، مسدود کردن راه یا تغییر اجباری روند عبور ترافیک در جهت دلخواه است. مانع که به عنوان یک واژه نظامی انتخاب شده است، به هرگونه استحکامات مانند خیابان های یک شهر در طول یک جنگ شهری اشاره دارد.
مانع ها همچنین شامل مانع های ترافیکی موقتی می شوند که با هدف منع عبور از یک منطقه حفاظت شده یا خطرناک یا قطعات بزرگ سیمانی طراحی شده اند تا از عبور وسایل نقلیه جلوگیری کنند. خط های راه راه روی موانع و دستگاه های پنل به سمت پایین، در جهتی که ترافیک باید حرکت کند، شیب دارند.
موانع ضد وسیله نقلیه و موانع انفجار، موانع محکمی هستند که می توانند به ترتیب با حمله های وسیله نقلیه و بمب مقابله کنند.
مانع (۱۹۱۷ فیلم). مانع ( انگلیسی: The Barrier ) فیلمی در ژانر ماجراجویی و صامت به کارگردانی ادگار لوئیس است که در سال ۱۹۱۷ منتشر شد.
مانع (فیلم ۱۹۲۹). مانع ( انگلیسی: Drag ) فیلمی در ژانر درام به کارگردانی فرانک لوید است که در سال ۱۹۲۹ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ریچارد بارتلمس و لیلا لی اشاره کرد.
مانع (فیلم ۱۹۶۶). مانع ( لهستانی: Bariera ) فیلمی به کارگردانی یژی اسکولیموفسکی است که در سال ۱۹۶۶ منتشر شد.
• یان نووینسکی
• تادئوش اومنیتسکی
• ماریا مالیتسکا
• ریشارد پیتروسکی
• آندژی خردر
• زیگمونت مالانوویچ
• توما کارجیو
• زجیسواف ماکلاکیه ویچ
• هنریک بانک
• یوآنا شچربیتس
• یانوش بوکوفسکی
مانع (فیلم ۱۹۹۰). مانع ( انگلیسی: The Barrier ) یک فیلم به کارگردانی بسام الذوادی است که در سال ۱۹۹۰ منتشر شد.
مانع (مجموعه تلویزیونی). مانع ( اسپانیایی: La valla ) یک مجموعه تلویزیونی اسپانیای در ژانر درام پادآرمان شهر به کارگردانی دانیل اسیخا است. از بازیگران آن می توان به اوناکس اوگالده و اولیویا مولینا اشاره کرد. این مجموعه تلویزیونی در سپتامبر ۲۰۲۰ به صورت بین المللی توسط نتفلیکس منتشر شد.
مانع (مسابقه موتوری). مانع ( به انگلیسی: Chicane ) یک ویژگی مجازی است که پیچ های اضافی در یک جاده ایجاد می کند و در مسابقات موتوری به کار می رود، هم چنین در جاده ها باعث کاهش ترافیک و افزایش ایمنی می شود. نمونه ای از مانع، پیچ کوتاه s شکل است که در آن، راننده باید به آرامی، ابتدا به چپ و سپس به راست بپیچد تا در جاده بماند. این امر باعث کاهش سرعت خودرو می شود.
در پیست های نوین مسابقه ای، معمولاً موانع پس از مسیرهای مستقیم طولانی قرار می گیرند و آن ها را به مکانی برای سبقت گرفتن تبدیل می کنند. هم چنین ممکن است طراحان پیست، این موانع را برای جلوگیری از رسیدن خودروها به سرعت های ناایمن در پیست قرار دهند. مانع تامبورلو در پیست ایمولا نمونهٔ برجسته ای از این امر است. این مانع پس از مرگ آیرتون سنا در پیچ اولیه ایجاد شد. در پیست سرت، موانع در امتداد مسیر مستقیمی ۶ کیلومتری قرار گرفته بودند تا سرعت خودروها را که تا ۴۰۰ کیلومتر در ساعت می رسید، کاهش دهند.
در برخی پیست ها مانند پیست یاس مارینای ابوظبی، مانع های انتخابی وجود دارد. خودروهای سریع تر از درون مانع می گذرند؛ ولی خودروهای کندتر ( مانند خودروهای باشگاه های آماتور ) از کنار آن می گذرند، زیرا آنان نمی توانند به سرعت بالای مشابهی در مسیر مستقیم دست یابند. چنین مانع هایی در پیست بارسلون - کاتالونیا نیز به کار می روند که در آن ها مانع های جداگانه برای خودروها و موتورسیکلت ها وجود دارد.
نمونهٔ دیگر پیست تسوکوبای ژاپن است. مانعی پس از پیچ شمارهٔ ۷ ایجاد شد که ابتدا به راست و سپس به چپ می پیچید. این مانع تنها برای موتورسیکلت ها به کار می رود و برای جلوگیری از ورود موتورها به پیچ ۸ که پیچ چپگرد سریعی است، ساخته شده است. چنین تلقی می شد که این پیچ برای موتورها ایمن نیست، زیرا پس از آن نیز باید وارد یک پیچ گیره سر راستگرد شوند.
مانع ها گونه ای از انحراف افقی هستند که در روش های آرام سازی ترافیک برای کاهش سرعت وسایل نقلیه به کار می روند. انتظار می رود که رانندگان برای انجام جابجایی جانبی مسیر وسیله نقلیه، سرعت را کاهش دهند. گونه های متفاوتی از مانع های کنترل سرعت وجود دارد که در دو دستهٔ کلی قرار می گیرند: مانع های جادهٔ دوطرفه و مانع های جادهٔ یک طرفه.
داده های محدود مربوط به روش های مانع گذاری نشان می دهد که تغییراتی در تصادفات جرحی ( از ۵۴ - ٪ تا ۳۲٪ ) و شدت تصادف ایجاد شده است.

دانشنامه آزاد فارسی

مانع (spur)
پشتهای از سنگ، بیرون زده از دشتیا دره. در نواحی کوهستانی، رودخانه ها اغلب در اطراف موانعِ قفل شده جریان می یابند، زیرا برای فرسودن و شکافتن این موانع قدرت کافی ندارند. ممکن است این موانع را یخچال های بزرگ و قدرتمند بفرسایند و موانع بریده شده ایجاد کنند.