لیتوگرافی، که ریشه در زبان فرانسه دارد و به عنوان چاپ سنگی نیز شناخته میشود، نوعی چاپ مسطح است. در کاربردهای تجاری و صنعتی مدرن، این روش از صفحههای آلومینیومی حساس به نور بهره میبرد. سطح این صفحهها به گونهای آماده میشود که نواحی تصویر، خاصیت روغندوستی (جذب جوهر) و نواحی غیرتصویری، خاصیت آبدوستی (دفع جوهر) داشته باشند.
در روش سنتی لیتوگرافی، از سنگ آهک استفاده میشد. طرح یا نوشته ابتدا روی سنگ منتقل و سپس با استفاده از فرآیندهای شیمیایی، ناحیهٔ مورد نظر جاذب مرکب چرب میشد. پس از آن، تصویر بارها روی کاغذ چاپ میگردید. این تکنیک، مبتنی بر اصول دفع متقابل آب و چربی، به عنوان رایجترین روش چاپ تا پیش از اختراع چاپ سربی و ماشین چاپ مدرن شناخته میشد و امکان تولید در تیراژهای بالا را فراهم میآورد.
در صنعت چاپ ایران، اصطلاح لیتوگرافی به استودیوهای تولید پلیت برای چاپ افست نیز اطلاق میشود. در این فرآیند، ابتدا طرح گرافیکی از طریق روشهای عکاسی (سنتی یا دیجیتال) روی فیلم حک میشود. سپس فیلمهای تهیه شده مونتاژ شده و روی ورقههای آلومینیومی حساس به نور کپی میشوند. پس از تابش نور، پلیتها ظاهر شده و برای چاپ به ماشین چاپ منتقل میشوند. در مقالات علمی، گاهی از عبارت فناوری نانو برای اشاره به فرآیندهای کوچکتر از ابعاد میکرون استفاده میشود، که میتواند شامل فرآیند لیتوگرافی نیز باشد.