فرمول شیمیایی، نمادی است که دانشمندان برای نمایش تعداد و نوع اتمهای موجود در یک مولکول از آن استفاده میکنند. این نمایش شامل نمادهای اتمی و زیرنویسهای عددی است و بهطور سادهای مولکولهای سهبعدی را توصیف میکند و اتمهای تشکیلدهنده یک ماده را بهدقت مشخص میسازد. ما روزانه با انواع مواد و ترکیبات شیمیایی مواجه میشویم؛ از موادی که زیر سینک آشپزخانه قرار دارند و برای تمیز کردن خانهها به کار میروند، تا داروهایی که در کابینت داروخانه نگهداری میشوند. همه این مواد از ترکیبات شیمیایی تشکیل شدهاند که از نسبتهای ثابتی از اتمها بهره میبرند و این اتمها بهطرز خاصی سازماندهی شدهاند. برای درک این نسبتها و ترتیب اتمها در هر ماده خاص، لازم است با فرمول شیمیایی آن مواد آشنا شویم و یاد بگیریم چگونه فرمول شیمیایی را بنویسیم.
فرمول
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. (شیمی ) علامت های اختصاری که برای بیان کردن ترکیب شیمیایی مواد به کار می رود، مانندِ co۲.
۳. (فیزیک ) عبارتی که رابطۀ چند کمیت را با یکدیگر بیان می کند.
۴. [عامیانه] اسلوب، قاعده.
فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱ - نمونه سرمشق ۲ - رمز ۳ - بیان رابطه ای معین ۴ - عبارتی است که رابطه مقادیری را که جواب مسایل مشایهی هستند معین می کند ۵ - نسخه دستور ۶ - بیان نسبت اجسامی که شئ از آن به وجود می آید با نشانه ای اختصاری.
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه آزاد فارسی
فرمول (ریاضیات). فُرمول (ریاضیات)(formula)
در ریاضیات، مجموعه ای از نمادها و اعداد، و نشان دهندۀ رابطه، قاعده، اصل یا جواب عام مسئله. مثلاًA=πr۲ فرمول محاسبۀ مساحت دایره، و E = mc۲ فرمول معروف اینشتین است که انرژی و جرم را بههم مربوط می کند. فرمول های رایج دیگری هم برای چگالی، جرم، حجم، و غیره وجود دارد. تغییر نهاد فرمول بازآرایی فرمول به منظور تعویض نهاد یا مبتدای فرمول است. مثلاً در (فرمول۱)، s به تنهایی در یک طرف فرمول، و بنابراین نهاد فرمول است. ولی می توان D یا T را نهاد فرمول قرار داد:D=S×Tیا (فرمول ۲).
فرمول ۱: فرمول ۲:
همچنین، در فرمول تبدیل دمای سانتی گراد به دمای فارنهایت، F = ۱.۸C + ۳۲، می توان نوشت F - ۳۲ = ۱.۸C. پس،(فرمول ۳)جای گذاری در فرمول، قراردادن عدد به جای حرف در فرمول است.
فرمول ۳:
مثلاً، در فرمول تبدیل درجۀ سانتی گراد به درجۀ فارنهایت، F = ۱.۸ × C + ۳۲، اگر بخواهیم ۵ْC را به فارنهایت تبدیل کنیم، در فرمول به جای C، عدد ۵ را قرار می دهیم: F = ۱.۸×۵+۳۲ = ۹+۳۲ = ۴۱.
فرمول (شیمی). فُرمول (شیمی)(Formula)
روشی برای نشان دادن ترکیب شیمیایی، با استفاده از نمادهایی برای اتم های حاضر در ترکیب. زیرنویس نمادها معمولاً تعداد اتم ها را معین می کنند. فرمول مولکولی به آسانی نوع و اتم های موجود را به دست می دهد. مثلاً، فرمول مولکولی اسید اتانوئیک C۲H۴O۲ است. فرمول تجربی نسبت های سادۀ اتم ها را در ترکیب نمایش می دهد و مثلاً برای اسید اتانوئیک به صورت CH۲O درمی آید. فرمول ساختاری شیوه ای را نشان می دهد که اتم ها به آن شیوه مرتب شده اند. در این حالت، معمولاً فرمول را به صورت گروه های شکل دهندۀ ترکیب می نگارند. مثلاً، اسیداتانوئیک را می توان به صورت CH۳ -CO-OH، یا آن طورکه معمول تر است، CH۳COOH، نشان داد. فرمول ساختاری همچنین آرایش اتم ها یا گروه ها را در فضا نشان می دهد. فرمول ساختاری تصویری تقریبی از ساختار به دست می دهد و در آن، اتم هایی که با زوج الکترون به هم وصل شده اند با خط کوتاه به نمایش درمی آیند. برای ارائه تصویری بهتر از فرمول الکترونی استفاده می کنند. در این فرمول ها، تعداد الکترون های خارجی یک اتم را با نقطه و گاهی نیز با خط کوتاه نشان می دهند. در این حالت، ترکیب های یون شده را به صورت فرمول یونی نمایش می دهند.
ویکی واژه
نمونه، سرمشق، دستور (فره)
رمز.
نشان دادن یک اصل یا رابطهای معین با نمادهای ریاضی.
نمایاندن یک ترکیب یا ساختمان شیمیایی با نمادها و علامات اختصا