آژیرها ابزارهایی برای هشدار و اطلاع‌رسانی هستند که افراد را به موقع از وقوع حوادث ناگوار مانند آتش‌سوزی و سرقت آگاه می‌سازند. این دستگاه‌ها در انواع مختلفی از جمله آژیر سرین، پیزو و آژیر بلندگو عرضه میشوند و هر یک بسته به نوع خود، کاربرد و کارایی متفاوتی دارند. از دیرباز، انسان‌ها برای تأمین امنیت، از ابزارها و تجهیزات متنوعی استفاده کرده‌اند. دزدگیرها نمونه‌ای از این سیستم‌های امنیتی هستند که در دنیای مدرن امروز به کار می‌روند. این سیستم‌ها از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند که شامل واحد کنترل ساختمان، پنل کنترل زنگ هشدار، سنسورها، آژیرها و ردیاب‌ها می‌باشند. به عنوان یکی از اجزای کلیدی این سیستم‌های حفاظتی، با تولید صدا، هشدارهای لازم را به ساکنان داخل و خارج ساختمان منتقل می‌کنند. این دستگاه‌ها در مناطق مسکونی، فروشگاه‌ها، کارخانه‌ها، ادارات و بسیاری از مکان‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی، وظیفه اعلام هشدار به صورت صوتی را بر عهده دارند و بر اساس شدت صدای تولیدی، به سه دسته تقسیم میشوند. همچنین کاربران می‌توانند طول صدای آن ها را تغییر دهند.
آژیر
لغت نامه دهخدا
کنون باید آژیر بودن ز شیر
که در مهرگان بچه دارند زیر.فردوسی.که برگشت از اینگونه افراسیاب
همانا بجنگ تو دارد شتاب
سپه را بیارای و آژیرباش
شب و روز با ترکش و تیر باش.فردوسی.پراندیشه شد نامجوی از تباک
دلش گشت از آن پیر پر ترس و باک
براه اندر از پیر آژیر بود
که با او سپاهی جهانگیر بود.فردوسی.ز بدخواه روز و شب آژیر بود
بهر جای خوردنْش نخجیر بود.فردوسی.هم از دشمن آژیر بودن بجنگ
نگه داشتن بهره نام و ننگ.فردوسی.برستم بفرمود کآژیر باش
شب و روز با مغفر و تیر باش.فردوسی.- آژیرتر؛ احذر:
ز دشمن ز نخجیر آژیرتر
برِ دوست پیوسته چون تیر و پر.فردوسی. || قوی. توانا:
گرت رای با آزمایش بود
همه روزت اندر فزایش بود
شود جانت از دشمن آژیرتر
دل و مغز و رایت جهانگیرتر.فردوسی.چو آژیر باشی ز دشمن به رای
بداندیش را دل برآید ز جای.فردوسی. || ( اِ ) قوّت. توان. توانائی:
چراگاه این گاو کمتر نبود
هم آبشخورش نیز بدتر نبود ( کذا )
به پستان چنین خشک شد شیر اوی
دگرگونه شد رنگ و آژیر اوی.فردوسی.برِ زادفرخ یکی پیر بود
که در کار کردن پرآژیر بود.فردوسی. || غلبه. || بانگ. || بعض فرهنگها به این کلمه معنی آماده و حاضر و آگاه و زیرک و ذکی و دانا و هشیار، بهوش و هوشمند و تیزفهم داده اند و ظاهراً در معنی این کلمه در بعض شواهد مذکوره فوق باشتباه افتاده اند. و نیز آژیر را به معنی پرهیزکاری آورده و بیت اسدی: سراسر همه دشت... را مثال قرار داده اند و بی شبهه بدین معنی نیست و بعضی به معنی ژی و آبگیر و گَوی که در آن آب جمع شده گفته اند و بیت منوچهری را شاهد گذرانیده اند:
شیر دهدْشان بپای مادر آژیر...
و آن نیز بی شک غلط است. در ابیات ذیل معنی کلمه بر نگارنده مجهول است:
ازار از یکی چرم نخجیر بود
گیا خوردن و پوشش آژیر بود.فردوسی.زبان در سخن گفتن آژیر کن
خرد را کمان و زبان تیر کن.فردوسی.
فرهنگ معین
( اَ ) (ص. ) هوشمند، زیرک، آژیر.
فرهنگ عمید
۲. دستگاهی که صدا را برای هشدار و تخدیر ایجاد می کند.
۳. [قدیمی] باهوش، هوشمند، هوشیار، زیرک.
۴. [قدیمی] محتاط، مراقب: سپه را بیارای و آژیر باش / شب و روز با ترکش و تیر باش (فردوسی: ۴/۲۳۶ ).
فرهنگ فارسی
برحذر محتاط
اژیر: اجیر، باهوش، هوشمند، هوشیار، زیرک، محتاط، برحذر، حذرکننده، آژیر: زیرک، هوشیار، پرهیزگار، اجیر هم می گ
( صفت ) هوشمند زیرک هوشیار ذکی دانا عاقل پرهیز گار آژیر.
فرهنگستان زبان و ادب
{alarm} [علوم مهندسی، قطعات و اجزای خودرو] دستگاهی الکتریکی یا مکانیکی که با ایجاد صدا یا هر نشانۀ دیگر آگاهی و هشدار دهد
دانشنامه عمومی
آژیرها در خودرو های امدادی، انتظامی، آتش نشانی و آمبولانس هم استفاده میشوند تا شرایط را جهت حرکت سریع این نوع خودروها در حین ماموریت فراهم آورد.
آژیر کلمه ای فارسی است و معنای آن محتاط باش و بپرهیز است. فردوسی می گوید:
کنون باید آژیر بودن ز شیر که در مهرگان بچه دارند زیر
آژیر (فیلم ۱۹۳۸). آژیر ( انگلیسی: Alarm ) یک فیلم به کارگردانی لائو لائوریتسن و آلیس اوفردریکس است که در سال ۱۹۳۸ منتشر شد.
آژیر (فیلم ۲۰۰۸). آژیر ( انگلیسی: Alarm ) فیلمی در ژانر درام است که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد.
ویکی واژه
دستگاه یا وسیله‌ای که صدای آژیر تولید می‌کند.
واژۀ آژیر در نوشته‌های کهن فارسی در معنی هشیار، محتاط، مراقب، به کار می‌رفته است. زبان در سخن گفتن آژیر کن/ کمان کن خرد را، سخن تیر کن «فردوسی»
زیرک، محتاط. قوی، توانا. برحذر کننده، پرهیزگار. غلبه.
جمله سازی با آژیر
ازار یکی چرم نخچیر بود گیا پوشش و خوردن آژیر بود
روان در سخن گفتن آژیرکن کمان کن خرد را سخن تیرکن
بدشمن ز نخچیر آژیرتر برو دوست همواره چون تیر و پر
