اهلبیت در لغت به معنی خانواده، اهل خانه یا کسانی که در یک خانه زندگی می‌کنند است. واژه‌ی «اهل» به معنی کسانی است که به جایی یا چیزی وابسته‌اند، و «بیت» در عربی به معنای خانه است. بنابراین، در معنای عمومی، این کلمه یعنی اعضای خانواده‌ی یک شخص.
در اصطلاح دینی و اسلامی، اهلبیت معمولاً به خانواده‌ی پیامبر اسلام (ص) اطلاق می‌شود. بر اساس احادیث و تفاسیر اسلامی، اهلبیت پیامبر شامل حضرت علی (ع)، حضرت فاطمه (س)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و گاه سایر امامان معصوم (ع) دانسته می‌شوند. آنان جایگاه ویژه‌ای در قرآن و سنت دارند و به پاکی، علم و هدایت مردم شناخته شده‌اند.
در فرهنگ اسلامی و شیعی، محبت و احترام به اهلبیت یکی از اصول اخلاقی و اعتقادی مهم است. مسلمانان به ویژه شیعیان، آنان را الگوی رفتار، ایمان و پاکی می‌دانند و پیروی از آن‌ها را راه رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی می‌شمرند. در ادبیات فارسی نیز نام و مقام این افراد با احترام و عشق فراوان یاد شده است.
