ذوی القربی

ذوی القربی به معنای نزدیکان و خویشاوندان است و در متون دینی و اجتماعی به اهمیت ارتباطات خانوادگی و مسئولیت‌های مربوط به آن اشاره دارد. این مفهوم به ما یادآوری می‌کند که در روابط انسانی، به ویژه در خانواده، باید به یکدیگر توجه و احترام متقابل داشته باشیم. در واقع، ذوی القربی نشان‌دهنده پیوندهای عاطفی و اجتماعی است که می‌تواند موجب تقویت انسجام و همبستگی در جامعه شود. در آموزه‌های دینی، تأکید بر اهمیت احسان به نزدیکان و حمایت از آن‌ها در مواقع سختی وجود دارد. این امر نه تنها به تقویت روابط خانوادگی کمک می‌کند، بلکه موجب ایجاد فضایی از محبت و همدلی در جامعه خواهد شد. در نتیجه، توجه به نیازها و مشکلات خویشاوندان، در نهایت به نفع کل جامعه است و می‌تواند موجب افزایش حس مسئولیت‌پذیری و همبستگی اجتماعی شود. در دنیای امروز، با وجود پیشرفت‌های تکنولوژیکی و تغییرات اجتماعی، حفظ و تقویت این روابط اهمیت زیادی دارد. بنابراین، باید به این نکته توجه کنیم که با حفظ ارتباطات عاطفی و مسئولیت‌های خانوادگی، می‌توانیم به یک جامعه سالم و پایدار دست یابیم.

لغت نامه دهخدا

ذوی القربی. [ ذَ وِل ْ ق ُ با ] ( ع ص مرکب، اِ مرکب )ج ِ ذوالقربی. نزدیکان. کسان. خویشان. خویشاوندان.

فرهنگ معین

( ~. قُ با ) [ ع. ذووالقربی ] (ص مر. ) نزدیکان، خویشان.

فرهنگ عمید

=ذوالقربی

فرهنگ فارسی

نزدیکان خویشاوندان.
جمع ذوالقربی. نزدیکان.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] ذوی القربی به معنای خویشاوند نزدیک که در ۱۱ آیه از قرآن از جمله در آیه خمس و آیه مودت به کار رفته و مودت آنان به عنوان مزد رسالت پیامبر(ص) یاد شده است. هر چند در مصداق ذی القربی بین علمای شیعه و سنی اختلاف هایی وجود دارد اما تقریبا بنابر روایات شیعه و برخی روایات اهل سنت، علی بن ابی طالب(ع)، فاطمه و فرزندان شان از مصادیق قطعی این آیات هستند.
قرب، مصدر و متضاد بُعد (دوری) به معنای نزدیکی و دنّو است. قرابت و قُربی به معنای نزدیکی و خویشاوندی نَسَبی است. زمخشری می گوید: قُربی مصدری است مثل زُلفی و بُشری، به معنای قرابت و نزدیکی. لغت نامه ها و فرهنگ ها نیز عموماً آن را به معنای خویشاوندی و قرابت نسبی گرفته اند.
در ۱۱ آیه از قرآن لفظ «القربی» آمده و در مورد اشخاصی به کار رفته است که دارای قرب و نزدیکی و عمدتاً دارای قرابت خویشاوندی اند و لذا گاهی کلمه "ذی" بدان اضافه شده است و گاهی "ذوی" و زمانی دیگر هم لفظ "اولی" و تنها در یک مورد بدون اضافه آمده است: «... الّا المودة فی القربی». و از این روی لازم است لفظی همچون "اهل" یا "ذی" و یا "ذوی" و... قبل از "القربی" در تقدیر گرفته شود. به نظر می رسد در بیشتر این آیات مقصود از ذوی القربی یا اولواالقربی خویشان و نزدیکان هر فردی از مسلمانان است اما با توجه به تفاسیر و روایات پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) چهار آیه را می توان ذکر کرد که مقصود از ذوی القربی در آن ها اهل بیت پیامبرند:

جملاتی از کلمه ذوی القربی

بگفتا ذوی القربی اند آل او که برجای هستند زان پاکخو
مراد از ذوی القربی ای مرد کیست که نیکی بایشان برای نبی است
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم