دوقلو یا همزاد به دو فرزند اطلاق می‌شود که از یک دوره بارداری متولد شده‌اند. این پدیده به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: دوقلوهای همسان (تک‌زاگی) و دوقلوهای ناهمسان. دوقلوهای همسان از یک تخمک بارورشده شکل می‌گیرند که پس از تقسیم به دو جنین تبدیل می‌شود، در حالی که دوقلوهای ناهمسان از دو تخمک مستقل بارور شده توسط دو اسپرم جداگانه پدید می‌آیند.
بلورهای دوقلو، پدیده‌ای جالب در علم مواد و کانی‌شناسی محسوب می‌شوند که در آن دو یا چند بلور با ساختار بلوری یکسان، به گونه‌ای به هم پیوسته‌اند که در راستای یک صفحه یا محور مشخص، تقارن آینه‌ای نسبت به یکدیگر دارند. این اتصال می‌تواند از طریق فرآیندهای مختلفی مانند رشد همزمان بلورها، تبدیل ساختاری یا لغزش در شبکه بلوری صورت پذیرد. درک چگونگی تشکیل این دوقلوها، چه از منظر زمین‌شناسی و چه فیزیک جامدات، برای شناخت خواص مکانیکی، نوری و الکتریکی مواد بلوری اهمیت فراوانی دارد.
تشکیل بلورهای دوقلو معمولاً از دو طریق اصلی حاصل می‌شود: رشد و تبدیل. در روش رشد، دو یا چند بلور به طور همزمان بر اساس یک قانون دوقلویی مشخص، شروع به رشد می‌کنند و در نقطه‌ای به یکدیگر می‌پیوندند. این قانون دوقلویی، جهت‌گیری نسبی این بلورها را تعیین می‌نماید. روش دیگر، تبدیل ساختاری است که در آن، یک بلور منفرد تحت تأثیر عواملی مانند تغییر دما، فشار یا تنش مکانیکی، ساختار بلوری خود را تغییر داده و به دو یا چند بخش با جهت‌گیری بلوری متفاوت و مرتبط با هم (دوقلو) تبدیل می‌شود. همچنین، پدیده لغزش در صفحه بلورها نیز می‌تواند منجر به تشکیل دوقلوهای مکانیکی گردد.
