خودنویس، که به انگلیسی به آن fountain pen می‌گویند، نوعی قلم است که برای نوشتن از جوهر مایع استفاده می‌کند. برخلاف خودکار که جوهرش حالت پمادی دارد، با جوهر مایع کار می‌کند و این جوهر از یک مخزن به نوک قلم منتقل می‌شود. انتقال جوهر به کاغذ با استفاده از خاصیت مویینگی و گرانش انجام می‌شود و نیازی به فشار دادن نیست. مخزن جوهر در آن می‌تواند به دو صورت دستی یا اتوماتیک با پیستون پر شود. همچنین در برخی مدل‌ها، مخزن جوهر به صورت کارتریج‌های آماده عرضه می‌شود که به راحتی قابل تعویض هستند. تاریخچه آن به زمانی برمی‌گردد که عباس ابن فرناس، دانشمند عرب، اولین نمونه از آن را ساخت و مورد استفاده قرار داد. در قرن دهم میلادی، درخواست برای ساخت چیزی مشابه توسط المعز لدین الله، خلیفه فاطمی، مطرح شد. سپس در قرن هفدهم، یک مخترع آلمانی با استفاده از پر و مواد دیگر، خودنویس ساده‌ای طراحی کرد. در سال‌های بعد، تلاش‌ها برای بهبود کیفیت آن ها ادامه یافت، اما یک چالش بزرگ وجود داشت: با کاهش جوهر در مخزن، فشار هوا کاهش می‌یافت و این امر باعث می‌شد جوهر نتواند به راحتی به کاغذ منتقل شود. این مشکل مانع از پیشرفت بیشتر خودنویس‌ها تا قرن نوزدهم شد. با این حال، نوآوری‌ها و طراحی‌های جدید به تدریج باعث بهبود عملکرد این نوشت افزار محبوب شدند و امروز خودنویس‌ها به عنوان ابزاری برای نوشتن با دقت و زیبایی شناخته می‌شوند.
خودنویس
لغت نامه دهخدا
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
قلمی است که جوهر در مخزن جوف آن ذخیره کنند و نویسند.
دانشنامه عمومی
مخزن جوهر خودنویس ممکن است به صورت دستی یا با استفاده از پیستون تزریقی پر شود. در برخی انواع خودنویس، مخزن جوهر به صورت فشنگ های پرشده آماده، تهیه و جایگزین می شود.
اولین خودنویس را عباس ابن فرناس دانشمند بزرگ عرب ساخت و از آن استفاده کرد نخستین سفارش برای ساخت چیزی شبیه به خودنویس، توسط المعز لدین الله، خلیفه فاطمی در قرن دهم میلادی ارائه شده است. بعدها و در قرن هفدهم، یک مخترع آلمانی خودنویس ساده ای با استفاده از پر، تیغ جوجه تیغی و چوب پنبه ساخت.
طی سال های بعد، تلاش برای ساخت خودنویس های مرغوبتر ادامه یافت. مشکلی که در این راه وجود داشت این بود که با مصرف تدریجی جوهر، فشار هوا در مخزن کاهش می یافت و در نتیجه جوهر امکان حرکت بر اساس گرانش را از دست می داد. همین مشکل موجب شد که تا قرن نوزدهم، ساخت خودنویس پیشرفت چندانی نکند.
مراجع معاصر نشان می دهند که نوعی از خودنویس، دارای مخزن جوهر، در قرن هفدهم در اروپا وجود داشته است. مخترع آلمانی، دانیال شوئِنتِر در مجلهٔ لذت فیزیک ریاضیات ( چاپ شده در سال ۱۶۳۶ ) قلمی ساخته شده از دو عدد ساقهٔ توخالی ( پرنده یا جوجه تیغی ) را توصیف نمود.
پیش برِ خودنویس ( در فارسی به آن زغال گفته می شود ) آن جزئی است که نوک قلم را به مخزنِ جوهر متصل می کند. این جزء نه تنها به جوهر توان جریان یافتن به نوک خودنویس را می دهد ( پروسه ای که گاهی اوقات به عنوان «نشتِ کنترل شده» تعریف می شود )، بلکه میزان هوایی که برای جایگزین کردن این جوهر مصرفی، به داخل مخزن کشیده می شود را نیز کنترل می کند. پیش بر این کار را از طریق مجرای باریک یا «شقاق»، در امتداد لبهٔ پایینی خود انجام می دهد: هم زمان با جریان جوهر از طریق این مجراها به نوک قلم، حجم یکسانی از هوا از مجرایی دیگر، به مخزن جوهر وارد می شود.
نوک خودنویس بخشی از قلم است که با سطح کاغذ در تماس است و وظیفه آن رساندن جوهر به کاغذ می باشد. انواع مختلفی از نوک خودنویس تا به حال ساخته شده اند که بر اساس موارد زیر تقسیم بندی می شوند.
ویکی واژه
نوعی قلم دارای محفظه‌ای که جوهر را در آن می‌ریزند.