پریکارد، که در زبان فارسی به آبشامه نیز معروف است، به منزله خارجیترین و در عین حال حیاتیترین لایه محافظتی قلب عمل میکند. این ساختار پیچیده نه تنها قلب را در جای خود تثبیت میکند، بلکه از آن در برابر عفونتها و ضربههای احتمالی محافظت مینماید. تصور کنید پریکارد همچون یک کیسه محکم و منعطف است که قلب را در آغوش گرفته و به آن اجازه میدهد تا وظیفه حیاتی خود، یعنی پمپاژ خون به سراسر بدن، را به نحو احسن انجام دهد.
ساختار پریکارد از سه جزء اصلی تشکیل شده است که هر یک نقشی منحصر به فرد ایفا میکنند. بخش عمده این لایه از بافت پیوندی رشتهای متراکم ساخته شده است. این بافت، با استحکام و انعطافپذیری مثالزدنی خود، به پریکارد قوام و مقاومت میبخشد و از گسترش بیش از حد قلب در هنگام پر شدن از خون جلوگیری میکند. در کنار این بافت پیوندی، رشتههای پروتئینی نیز به استحکام و انسجام ساختاری پریکارد کمک میکنند و به آن خاصیت ارتجاعی میبخشند تا بتواند با حرکات مداوم قلب تطبیق یابد.
سومین جزء تشکیلدهنده پریکارد، یک لایه بافت پوششی سنگفرشی ساده است که سطح داخلی آن را میپوشاند. این لایه صاف و لغزنده، وظیفه بسیار مهمی را بر عهده دارد: کاهش اصطکاک. فضای بین پریکارد و سطح خارجی قلب حاوی مقدار کمی مایع پریکاردیال است و این لایه پوششی سنگفرشی ساده به همراه این مایع، حرکت روان قلب را تسهیل میکند و از سایش و آسیب دیدن آن در حین انقباض و انبساط جلوگیری مینماید. به این ترتیب، پریکارد با همکاری این اجزای متفاوت، نقشی حیاتی در حفظ سلامت و عملکرد صحیح قلب ایفا میکند.