ابن عسکر محمد بن علی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] ابن عسکر، ابوعبدالله محمد بن علی، (584 - 636ق)، راوی، فقیه، مورخ و ادیب عصر موحدون اندلس است. خاندان وی در روستایی در غرب مالقه ساکن بودند، اما او خود در مالقه پرورش یافت و نزد استادان آن دیار از جمله ابوالحجاج بن شیخ، ابوالقاسم بن سمجون، ابوالحسن بن شقوری و ابن حوط الله حدیث شنید. نظر به اعتبار و شهرت گسترده ای که کسب کرده بود، توانست از بسیاری از علمای اندلس و مغرب، چون ابوالحسن علی بن احمد جیانی و عبدالله بن احمد بن قدامه و حتی برخی از علمای مشرق اجازه روایت دریافت کند. سپس خود به گروهی از مردم بغداد، بنا به تقاضای آنان، اجازه روایت داد. کسانی که در شمار استادان او بوده اند، بسیارند و مراکشی نام 17 تن از آنان را برشمرده است. بااین حال، او از اینکه نتوانسته از درس سایر بزرگان و دانشمندان عصر خود بهره گیرد، اظهار تأسف کرده است.
وی مدتی منشی ابوعبدالله محمد بن حسن نباهی در امر قضا بود و پس از چندی در زمان انتقال حکومت مالقه از بنی هود به بنی احمر، نیابت قضا به او سپرده شد و در 635ق، به رغم میل باطنی اش رسماً ریاست آن را به عهده گرفت و تا پایان عمر در این سمت باقی ماند. عدالت و داوری صحیح او در صدور احکام، مورد ستایش بسیار قرار گرفته است. ابن ابار گوید: وی دو بار منصب قضا را در مالقه به عهده گرفته است.
ابن عسکر در فقه، حدیث و قرائت قرآن نیز تبحر داشت و مجالس درس وی مورد استقبال بسیاری از بزرگان آن روزگار بود. ابوبکر بن حبیش و ابن سعید اندلسی از جمله کسانی بوده اند که از محضر درس او بهره برده اند. برخی، از جمله ابوبکر بن خمیس، ابوبکر بن ابی العیون و ابوعبدالله بن بری از او روایت کرده اند.
ابن عسکر سروده هایی نیز داشته است و مضمون بیشتر اشعار او مدح و تغزل و یا درباره اجازه هایی است که گرفته یا به دیگران داده است و در همه آنها آثار تکلف و تصنع جلوه گر است؛ چنان که شعر او را باید از نوع «شعر علما» دانست.
کتابی هم در انساب بنی سعید و مناقب آنان به وی نسبت داده اند.
مجموعه ای مشتمل بر 40 حدیث نیز داشته است که سلسله سند هریک از آنها به یکی از صحابه ختم می شده که نامش با نام شیخ خود او یکی بوده است و این خود بیانگر وسعت معلومات وی در علم حدیث است.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم