فرهنگ عمید
۲. درد دل کردن.
بث الشکوی
۲. درد دل کردن.
دانشنامه آزاد فارسی
از ثقةالاسلام تبریزی، ترجمۀ فارسی رساله ای تاریخی و شکوایی به عربی. اصل این رساله از ابوالنصر محمد بن عبدالجبار عُتبی ( ـ۴۲۷ق) است که در پایان تاریخ یمینی آمده است. مترجم این اثر را به خواست حسن علی خان امیرنظام گروسی و به شیوۀ ابوالمعالی نصرالله منشی در کلیله و دمنه به فارسی برگرداند. بث الشکوی چاپ شده است (تبریز، ۱۳۱۸ق).
دانشنامه اسلامی
بَث ّ در لغت به معنی آشکار کردن راز و اندوه و نیز پراکنده ساختن است و بث الشکوی به معنی بیان شکایت ، شکایت برداشتن و شکایت بردن است .
منشا قرآنی
بث الشکوی اصطلاحی است برگرفته از قرآن . مشتقات «شکو، شکا» (= شکوه و شکایت کرد) دوبار و در دو آیه ، و واژه «بث ّ» (= برانگیختن ) و مشتقات آن ۹ بار و در ۹ آیه از قرآن کریم آمده است ، اما تعبیر «اَشکوا» (= شکوه و شکایت می برم ) تنها در یک آیه ، در کنار «بَث ّ» (= بَثّی ) ذکر شده است و بث شکوی یا بث الشکوی را به ذهن متبادر می سازد: «قال َ اِنَّما اَشْکوا بَثّی وَ حُزْنی اِلَی اللّه ِ وَ اَعْلَم ُ مِن َ اللّه ِ مالا تَعْلَمُون َ: (یعقوب (ع ) خطاب به فرزندان خود) گفت : من اندوه و درد دل ِ خویش به خداوند باز می گویم و از لطف بی کران خدا چیزی می دانم که شما نمی دانید». بی گمان تقارن تعبیر «اشکوا» با واژه «بث » در این آیه ، الهام بخش شاعران در بیان شکوه و شکایت گردیده ، و موجب ظهور و تعبیر ادبی و شاعرانه بث الشکوی شده است .
بررسی بث الشکوی
بث الشکوی را می توان براساس کتب بلاغی و بدیعی از یک سو و نیز بر بنیاد نگرش های جدید که از منظر محتوا به شعر و ادب نگریسته می شود، از سوی دیگر بررسی کرد:
← دیدگاه قدیم
...
