دانشنامه اسلامی
ضحاک بن مزاحم هلالی، ابوالقاسم خراسانی (متوفای ۱۰۵) مفسری توانا بود و از تابعان بزرگ به ویژه سعید بن جبیر روایت کرده است. او در تفسیر، بسیار تواناست و آراء استوار و بی مانندی دارد؛ چنان که ابن کثیر در تفسیر واژه ترائب از وی روایت کرده و این کلمه را به استخوان های جفت در بدن از جمله دو استخوان بالای رستنگاه مو، میان دو ران معنا و به این وسیله معضلی را حل کرده است.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر ابن کثیر، ج۴، ص۵۳۲.
او دارای دو تفسیر کبیر و صغیر است که هر دو، مرجع تفاسیری همچون طبری و طبرسی قرار گرفته است. ضحاک از اصحاب امام زین العابدین (علیه السّلام) شمرده می شود. شرح حال او به هنگام بیان اسناد تفسیری منسوب به ابن عباس (سند ششم) آورده شد.
