دانشنامه اسلامی
ابوالعباس احمد بن عمر اقبال یا ابوالعباس بن ابی عمر معروف به قزوینی مکی در جمادی الآخرة سال ۶۳۹ق. زاده شد. به رغم تصریح منابع به شهرت قزوینی، گزارشی از محل ولادت او در دست نیست. وی پس از عزیمت به مکه همراه پدر خویش، سال ها در آن جا اقامت گزید. او نزد برخی دانشوران این شهر همچون ابن عساکر (م. ۵۷۱ق.)، عزالدین فاروثی (م. ۶۹۴ق.)، ابوالفضل مریسی (م. ۶۵۵ق.) و دلاصی (م. ۶۹۴ق.) دانش آموخت. سپس ضمن مهاجرت به یمن، شهر عدن را موطن خویش برگزید و گویا تا پایان عمرش در همان شهر زیست. در منابع، به زمان این مهاجرت اشاره نشده است.
مقام علمی
مقام علمی ابوالعباس و به ویژه چیره دستی وی در تفسیر، حدیث و دانش قرائت سبب شد تا جویندگان دانش با حضور در آن شهر، نزد وی به فراگیری این علوم در مسجد سماع پردازند؛ مسجدی که به دلیل فراوانی استماع کتب در آن، به این نام خوانده می شد. دلاصی ضمن شعری دیگران را در دانش نزد او فقیر شمرده است. جندی، از مورخان سده هفتم و هشتم ق. که منظومه حاجبیه و کتاب تفسیر الوسیط واحدی را نزد وی آموخت، از اهتمام او در تلاوت قرآن یاد کرده است.
وفات
از زمان درگذشت او گزارشی در دست نیست. جندی هنگام ترک عدن، وی را پیر و شکسته وصف کرده است. فاسی بر پایه این گزارش، عمر وی را ۷۰ سال یا بیشتر دانسته و بر این باور است که او تا سال ۷۲۰ق. زنده بوده است. پذیرش این ادعا از آن جهت جای درنگ دارد که با توجه به ولادت ابوالعباس در ۶۳۹ق. سن او در سال ۷۲۰ق. افزون بر ۸۰ سال می شده است. درباره وی گفته اند کم نظیر است کسی که به اندازه او، در اقراء (آموزش قرائت) صبر و حوصله ورزیده باشد.
منابع مقاله
...
[ویکی حج] احمد بن اقبال قزوینی(تولد ۶۳۹-زنده در ۷۲۰ ق.) از دانشوران و قاریان ایرانی مکه بوده است. به رغم تصریح منابع به شهرت قزوینی، گزارشی از محل ولادت او در دست نیست. وی به همراه پدرش به مکه رفت و سالها در آنجا اقامت گزید. او پس از مکه به یمن رفت و گویا تا پایان عمرش در آن شهر مانده است. قزوینی، نزد برخی دانشوران این شهر همچون ابن عساکر (درگذشت ۵۷۱ق.)، عزالدین فاروثی (درگذشت ۶۹۴ق.)، ابوالفضل مریسی (درگذشت ۶۵۵ق.) و دلاصی (درگذشت ۶۹۴ق.) دانش آموخت و در تفسیر، حدیث و قرائت چیره دست شد.
ابوالعباس احمد بن عمر اقبال یا ابوالعباس بن ابی عمر معروف به قزوینی مکی در جمادی الآخره سال ۶۳۹ق. زاده شد. به رغم تصریح منابع به شهرت قزوینی، گزارشی از محل ولادت او در دست نیست. وی پس از عزیمت به مکه همراه پدرش، سال ها در آن جا اقامت کرد. سپس ضمن مهاجرت به یمن، شهر عدن را موطن خویش برگزید و گویا تا پایان عمرش در همان شهر زیست. در منابع، به زمان این مهاجرت اشاره نشده است.
از زمان درگذشت او گزارشی در دست نیست. جندی هنگام ترک عدن، وی را پیر و شکسته وصف کرده است. فاسی بر پایه این گزارش، عمر وی را ۷۰ سال یا بیشتر دانسته و بر این باور است که او تا سال ۷۲۰ق. زنده بوده است. پذیرش این ادعا از آن جهت جای درنگ دارد که با توجه به ولادت ابوالعباس در ۶۳۹ق. سن او در سال۷۲۰ق. افزون بر۸۰ سال می شده است.
