آرتِمیس (Artemis)
در اساطیر یونان، ایزدبانوی پاکدامنی، ماه، شکار، و همۀ موجودات جوان (برابر دیانادر اساطیر روم). پدرش زئوس، مادرش، لتو، (یکی از تیتانها) و خود او خواهر دوقلوی آپولونبود. پرستشگاه های او در مراکز شهری سراسر قلمرو یونان قرار داشت؛ یکی از بزرگ ترین آن ها در اِفِسوسبود، که از عجایب هفت گانهاست. آرتمیس، در اصل، از ایزدبانوهای زمین بود، و در یونان پیشاهلنی، آسیای صغیر، و کرتبا حیات وحش، باروری محصولات، و تولد انسان پیوند داشت؛ در ابتدا با آپولون، که او نیز منشأ غیرهلنی داشت، بی ارتباط بود. به بیان هومر، آرتمیس به تأثیر از افسانه و اسطوره به شکل شکارچی باکره ای تجسم یافت، اگرچه در معبد افسوس پیکره ای از او با چند پستان بود که جایگاه اصلی اش را در مقام مادری جهانی حفظ می کرد، و او ایزدبانوی فرزندزایی باقی ماند. در مقاطعی از تاریخ، مکان های متعددی مدعیِ داشتنِ «مجسمۀ آرتمیس» بوده اند. گفته اند که ایفی گنیا(ایفیژنی)، که آرتمیس او را از قربانی شدن نجات داد، آن را ربوده است. بخشی از وظایف ایفی گنیا، در مقام کاهنۀ معبد در تائوریس(در شبه جزیره کریمه)، قربانی کردن بیگانه ها بود. بعدها، معابدی که مدعیِ داشتن مجسمه بودند، قربانی کردن انسان را نیز بر مناسک خود افزودند؛ ازجملۀ این معابد برائورونبود، که در آن مراسم بریدنِ گلو در حضور آرتمیس اجرا می شد و دیگری اسپارت، که در آن پسران را در مراسم آرتمیس اورتیاشلاق می زدند. آرتمیس را غالباً با دو ایزدبانوی مرتبط با ماه یکی دانسته اند: هِکاته، الهۀ سِحر و جادو؛ و سِلِنه(سلین)، از تیتان ها، که ارابۀ ماه را در آسمان می راند.
