- پلیمر (Polymer): مادهای است که از تعداد زیادی واحد ساختاری تکراری به نام "مونومر" تشکیل شده است. این واحدها از طریق پیوندهای شیمیایی به هم متصل میشوند.
- مونومر (Monomer): مولکول کوچکی است که میتواند در یک فرآیند پلیمریزاسیون به یک پلیمر تبدیل شود.
- پلیمریزاسیون (Polymerization): فرآیندی است که طی آن مولکولهای مونومر به یک پلیمر بلند زنجیرهای تبدیل میشوند. این فرآیند میتواند به دو صورت افزایشی (Addition) یا تراکمی (Condensation) انجام شود.
- پلیمر خطی (Linear Polymer): پلیمرهایی که دارای ساختاری خطی هستند و مولکولهای آنها بهطور مرتب در یک جهت ترتیب یافتهاند.
- پلیمر شاخهای (Branched Polymer): پلیمرهایی که بهصورت غیرخطی و با شاخههای جانبی از زنجیره اصلی ساخته شدهاند.
- پلیمر شبکهای (Cross-linked Polymer): پلیمرهایی که زنجیرههای پلیمر توسط پیوندهای شیمیایی متقاطع به هم متصل شدهاند. این نوع پلیمرها معمولاً سختتر و مقاومتر از پلیمرهای خطی هستند.
- دما-زمان پلیمریزاسیون (Time-Temperature Superposition): روشی برای تحلیل رفتار پلیمرها تحت تاثیر دما و زمان. این تحلیل به کمک منحنیهای مختلف به پیشبینی رفتار طولانیمدت پلیمر کمک میکند.
- ویسکوزیته (Viscosity): میزان چسبندگی یا مقاومت یک مایع به تغییر شکل. در پلیمرها، این ویژگی بر رفتار جریان مواد پلیمری در حین فرآیندهایی مثل اکستروژن یا قالبگیری اثر میگذارد.
- مقاومت به کشش (Tensile Strength): قدرت یک پلیمر برای مقاومت در برابر شکست یا پارگی تحت بار کششی.
- مدول الاستیسیته (Elastic Modulus): معیاری برای سنجش سختی ماده. این ویژگی نشاندهنده توانایی پلیمر برای بازگشت به شکل اولیه خود پس از اعمال فشار است.
- پلیمر ترموپلاستیک (Thermoplastic Polymer): پلیمرهایی که میتوانند در دماهای بالا نرم شوند و در دماهای پایین سخت شوند. این پلیمرها قابلیت شکلدهی مجدد دارند.
- پلیمر ترموست (Thermosetting Polymer): پلیمرهایی که پس از یکبار پلیمریزاسیون و شکلدهی، به صورت دائمی سخت میشوند و دیگر نمیتوانند دوباره ذوب یا شکلدهی شوند.
- پلیمر الاستومر (Elastomer): پلیمرهایی که قابلیت کشسانی زیادی دارند. این پلیمرها پس از تغییر شکل، به حالت اولیه خود باز میگردند.
- پلیمرهای طبیعی (Natural Polymers): پلیمرهایی که در طبیعت یافت میشوند، مانند سلولز، پروتئینها و پلی ساکاریدها.
- پلیمرهای سنتزی (Synthetic Polymers): پلیمرهایی که توسط انسان از مواد اولیه مانند نفت یا گاز طبیعی بهطور مصنوعی ساخته میشوند، مانند پلیاتیلن، پلیاستایرن و نایلون.
- گرید (Grade): مشخصات فنی یا ویژگیهای خاص یک نوع پلیمر که بسته به نوع کاربرد، تفاوتهایی دارد. برای مثال گریدهای مختلف پلیاتیلن ممکن است برای استفاده در صنعت بستهبندی یا صنایع خودروسازی متفاوت باشند.
- میکروساختار (Microstructure): ساختار داخلی و سازماندهی مولکولی پلیمر که تأثیر زیادی بر ویژگیهای مکانیکی و شیمیایی آن دارد.
- نانوپلیمر (Nanopolymer): پلیمرهایی که در مقیاس نانو (کمتر از 100 نانومتر) ساخته شدهاند و معمولاً ویژگیهای خاصی نظیر افزایش استحکام، چسبندگی یا خواص ضدباکتری دارند.
- مواد افزودنی (Additives): مواد شیمیایی که به پلیمرها اضافه میشوند تا ویژگیهای خاصی مانند مقاومت در برابر UV، آنتیاکسیدان یا ثبات رنگ را بهبود دهند.
- پلیمرهای کامپوزیتی (Polymer Composites): ترکیب پلیمر با مواد دیگر مانند الیاف، خاکرس یا ذرات نانو برای ایجاد مواد با خواص مکانیکی و حرارتی بهتر.
- خزش (Creep): تغییر شکل تدریجی یک پلیمر تحت بار ثابت در طول زمان، که به ویژه در دماهای بالا بیشتر رخ میدهد.
- نقاط ذوب و نرم شدن (Melting and Softening Points): دمایی که در آن پلیمر از حالت جامد به مایع تبدیل میشود (در پلیمرهای ترموپلاستیک) یا دمایی که در آن پلیمر شروع به نرم شدن میکند.
- پلیمرهای آلی (Organic Polymers): پلیمرهایی که از ترکیبات کربنی تشکیل شدهاند و شامل اکثر پلاستیکها و لاستیکها میشوند.
- پلیمرهای معدنی (Inorganic Polymers): پلیمرهایی که از عناصر غیرکربنی مانند سیلیکون، بور یا فسفر تشکیل شدهاند.
- پلیمرهای گرمازا (Heat-resistant Polymers): پلیمرهایی که مقاومت بالایی در برابر دماهای بالا دارند و میتوانند در دماهای بسیار زیاد بدون تغییر شکل یا خرابی عمل کنند.
