مکباب

واژه «مکباب» (مِکَب) در زبان فارسی معانی متفاوتی دارد و در متون قدیمی و ادبی به کار رفته است. یکی از معانی آن به معنای «بر رو درافتاده» یا «سرنگون شده» است. این کاربرد بیشتر در متون کهن دیده می‌شود و تصویری از افتادن یا واژگون شدن چیزی یا کسی را به ذهن متبادر می‌کند.

در معنای دوم، مکباب به صورت صفت به کار می‌رود و به کسی یا چیزی اطلاق می‌شود که «سرنگون» یا «واژگون» شده است. این کاربرد می‌تواند هم به صورت فیزیکی (مانند افتادن یک شیء) و هم به صورت استعاری (مانند شکست یا سقوط در مقام یا موقعیت) تعبیر شود.

معنای سوم مکباب به حرکتی اشاره دارد که در آن فرد «سر خود را به زیر اندازد و به زمین نگاه کند». این مفهوم در متون اخلاقی یا ادبی معمولاً نماد فروتنی، تواضع یا ادب است. به این ترتیب، مکباب نه تنها حالت جسمی یک شخص را توصیف می‌کند، بلکه گاه جنبه رفتاری و اخلاقی او را نیز نشان می‌دهد.

لغت نامه دهخدا

مکباب. [ م ِ ] ( ع ص ) رجوع به مِکَب شود.