واژۀ ثُرْغامَه در زبان و ادبیات عربی، بهصورت ثِرْماه نیز ضبط شده و بهمعنای همسر، زن و عیال است. این لغت در منابع کهن لغت، از جمله کتاب «منتهی الارب» نقل شده و در کاربردهای ادبی و تاریخی، بهعنوان واژهای فاخر و گاه مهجور به کار رفته است. کاربرد آن بیشتر در متون کلاسیک و اشعار کهن عربی دیده میشود و در گویشهای روزمره، کمتر رواج دارد.
در ساختار صرفی، این کلمه از ریشۀ ثلاثی مجرد «ث ر غ م» یا «ث ر م ه» مشتق شده و با توجه به قواعد اشتقاق عربی، در بابهای مختلف میتواند دلالتهای معنایی مرتبط با پیوند زناشویی داشته باشد. با این حال، امروزه واژههای مترادفی مانند «زَوْجَه»، «مَرأَه» و «اِمْرَأَه» رواج بیشتری در زبان معیار نوین دارند و «ثُرغامه» بیشتر در حوزههای تخصصی ادبیات و تاریخ زبانی مورد توجه است.
باتوجه به اینکه زبان فارسی وامدار زبان عربی است، این قبیل واژگان در متون ادبی فارسی نیز راه یافتهاند؛ هرچند «ثُرغامه» در فارسی کاربرد عام ندارد، آشنایی با آن برای محققان حوزۀ ادبیات تطبیقی و زبانشناسی تاریخی سودمند است. ثبت و تحلیل چنین واژههایی در فرهنگهای تخصصی، گامی در جهت حفظ میراث زبانی و غنای فرهنگی محسوب میشود.