واژه‌ی تُرتُقچی با املای فارسی [ ت ُ ت ُ ]، اصالتی ترکی دارد و در دسته‌ی صفت و اسم جای می‌گیرد. این واژه در متون کهن و فرهنگ‌نامه‌های تاریخی به‌عنوان واژه‌ای تخصصی در حوزه‌ی اسب‌داری به کار رفته است. در تعریف این واژه آمده است که ترتقچی به اسبی گفته می‌شود که با گام‌های کوتاه و آرام حرکت می‌کند. این نوع حرکت، معمولاً برای سوارکار آسایش بیشتری فراهم می‌آورد و در مسافت‌های طولانی مطلوب است. منابع معتبری مانند مؤید الفضلا و آنندراج به این واژه پرداخته و کاربرد آن را در زبان فارسی تأیید کرده‌اند. بنابراین، این لغت نمونه‌ای از تأثیرپذیری زبان فارسی از زبان ترکی و همچنین نشان‌دهنده‌ی دقت و غنای زبان در توصیف حالت‌های مختلف حرکت اسب است.
