ابرفت گذاری

آبرَفْت‌گذاری که در زبان انگلیسی با واژۀ آلُوْویِیشِن شناخته می‌شود، یکی از فرایندهای مهم در زمین‌شناسی رودخانه‌ای به شمار می‌رود. این پدیده به طور مشخص به فرایند نهشت و انباشت مواد رسوبی نظیر ماسه، شن در مسیر یا حواشی رودخانه اطلاق می‌گردد. این فرایند عمدتاً در مناطقی رخ می‌دهد که سرعت جریان آب کاهش می‌یابد و در نتیجه، ظرفیت حمل رسوبات توسط آب کم می‌شود.

این کاهش سرعت می‌تواند در قسمت‌های پَخ‌تر رودخانه، دشت‌های سیلابی، یا در محل تقاطع رودخانه با دریاچه‌ها و دریاها روی دهد. در چنین شرایطی، ذرات رسوبی به تدریج و لایه‌به‌لایه در بستر رود یا محیط پیرامون آن تهنشین می‌شوند. این لایه‌های رسوبی در گذر زمان، سازندهای زمین‌شناسی مشخصی مانند پهنه‌های آبرفتی، مخروط‌افکنه‌ها و دشت‌های حاصل‌خیز را پدید می‌آورند.

مطالعه و تحلیل فرایند آبرفت‌گذاری از جنبه‌های گوناگون دارای اهمیت است. این پدیده نه‌تنها در شکل‌دهی به چشماندازهای طبیعی و تعیین الگوهای مورفولوژیکی رودخانه نقش اساسی دارد، بلکه در زمین‌شناسی اقتصادی نیز برای شناسایی ذخایر معدنی و مصالح ساختمانی حائز اهمیت می‌باشد. علاوه بر این، شناخت دقیق این فرایند برای مدیریت منابع آب، پیش‌بینی رخداد سیلاب و برنامه‌ریزی در زمینه‌های کشاورزی و عمرانی ضروری است.

فرهنگستان زبان و ادب

آبرفت گذاری
{alluviation} [زمین شناسی] فرایند نهشت در نتیجۀ جریان رودخانه