ختی ها دارای فرهنگی غنی و متنوع هستند که شامل آداب و رسوم خاص، زبان، ادبیات و هنر می‌شود. تأثیر این فرهنگ بر جامعه به گونه‌ای است که می‌تواند هویت اجتماعی و ملی را شکل دهد و به انسجام اجتماعی کمک کند. همچنین، هنر و ادبیات ختی ها در تقویت روحیه و احساسات ملی نقش بسزایی دارد. مصائب ختی ها در دوران معاصر شامل چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. بسیاری از ختی ها به دلایل مختلف از جمله جنگ، فقر و تبعیض‌های اجتماعی با مشکلات جدی مواجه‌اند. این مسائل نه تنها بر زندگی روزمره آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه به هویت و فرهنگ آن‌ها آسیب می‌زند و می‌تواند منجر به فراموشی تاریخ و میراث فرهنگی‌شان شود. عوامل مختلفی به آن دامن می‌زنند که می‌توان به جنگ‌های داخلی، تبعیض‌های قومی و نژادی، فقر و عدم دسترسی به آموزش و بهداشت اشاره کرد. این عوامل باعث می‌شوند که ختی ها در شرایط سخت‌تری زندگی کنند و از حقوق اولیه خود محروم بمانند. همچنین، عدم حمایت از فرهنگ و زبان آن‌ها می‌تواند به تضعیف هویت اجتماعی‌شان منجر شود. بهبود وضعیت ختی ها نیازمند تلاش‌های چندجانبه است. حمایت از حقوق بشر، ارتقاء آموزش و بهداشت، ایجاد فرصت‌های شغلی و تقویت فرهنگ محلی از جمله اقداماتی است که می‌تواند به بهبود وضعیت آن‌ها کمک کند. همچنین، افزایش آگاهی عمومی درباره مشکلات ختی ها و تلاش برای ایجاد پل‌های ارتباطی با دیگر اقوام می‌تواند به تقویت همبستگی و حمایت اجتماعی منجر شود.
