ازدواج حضرت خدیجه قبل از ازدواج با پیامبر

دیدگاه عمومی (گروه بزرگی از منابع سنّی)

بنا بر گزارش‌های مرسوم در سیره و تراجم، حضرت خدیجه (سلام‌اللّه‌علیها) پیش از ازدواج با پیامبر چندبار ازدواج کرده و از این ازدواج‌های پیشین فرزند(انی) نیز داشته است. معمولاً گفته می‌شود که نام شوهر(ها)ی پیشین او «عَتِیقِ بنِ عَیْض» (یا «عَتِیقِ بنِ عَابِد» در برخی نقل‌ها) و «أَبُو هَلال/أَبُو هَالَه» (یا مردی از قبیله تمیم/مخزوم در نقل‌های مختلف) بوده و ترتیب و تعداد دقیق (دو یا سه ازدواج) در منابع فرق دارد. این روایت در کتاب‌های سیره و تراجم و نیز در متون مرجع معاصر به‌طور گسترده نقل شده است.

منابع کلاسیک و اختلافات روایی

اطلاعات درباره همسران پیشین خدیجه عمدتاً در کتاب‌های قدیمی سیره و تراجم (مانند ابن اسحاق/ابن هشام، ابن سعد، طبری و نظایر آن) آمده است؛ ولی نقل‌ها در نام‌ها، ترتیب ازدواج‌ها و فرزندان منسوب به هر ازدواج اختلاف دارند. بعضی منابع سنّی نام «عَتِیق» را به‌عنوان همسر اول و «أَبُو هَلال (یا نَبّاش)» را به‌عنوان همسر بعدی آورده‌اند و ذکر شده که از این ازدواج‌ها دخترانی مانند «هند» و «هالة» منسوب شده‌اند. همچنین در منابع به اختلاف سنّ خدیجه در هنگام ازدواج با پیامبر (از حدود ۲۸ تا حدود ۴۰ سال) اشاره شده است؛ بنابراین جزئیات عددی و ترتیب دقیق روایات متغیّر است.

دیدگاه‌های شیعی و جمع‌بندی انتقادی - عدم قطعیت تاریخی

در مقابل روایت عمومی سنّی، برخی منابع شیعی و تعدادی از محدثان شیعی (و نیز برخی مورخان منتقد) می‌گویند خدیجه با پیامبر باکره وارد ازدواج شده و آنچه درباره ازدواج‌ها و فرزندان پیشین به او نسبت داده شده، ممکن است خطا یا خلط با اعضای دیگر خانواده (مثلاً «هالة» خواهر خدیجه و فرزندان او) باشد. به‌عبارت دیگر، در منابع شیعی گزارش‌هایی هست که خانواده‌گرایی و نقل فرزندان منسوب به خدیجه را متفاوت بازنویسی می‌کنند. به همین دلیل، پژوهش‌گران معاصر هنگام بیان «حقایق» درباره ازدواج‌های پیشین خدیجه معمولاً با احتیاط سخن می‌گویند و اختلاف منابع را تصریح می‌کنند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اثبات فرزند یا فرزندانی برای حضرت خدیجه (سلام الله علیها) از همسری غیر از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نه تنها امری غیرممکن؛ بلکه با توجه به نقل های تاریخی محال است؛ بنابراین ازدواج حضرت خدیجه قبل از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) از موضوعات ساختگی است و یا لااقل بر اساس جهل و نادانی و تفسیر غلط از حوادث تاریخی رخ داده است که هر ناقد آگاهی را به این نتیجه می رساند.
حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها)، برترین همسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) و یکی از چهار زن برتر بهشتی است. او نخستین کسی است که به رسول خدا ایمان آورد و تمام اموال و دارائی های خود را در راه پیشرفت اسلام هدیه کرد. درباره مقام آن حضرت همین بس که خداوند به او سلام فرستاده و وعده قصری بهشتی به او داده است. علامه مجلسی (رضوان الله تعالی علیه) در این باره می نویسد:عَنْ زُرَارَةَ وَحُمْرَانَ وَمُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ اَبِی جَعْفَرٍ (علیه السّلام) قَالَ حَدَّثَ اَبُو سَعِیدٍ الْخُدْرِیُّ اَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله وسلّم) قَالَ اِنَّ جَبْرَئِیلَ (علیه السّلام) قَالَ لِی لَیْلَةَ اُسْرِیَ بِی حِینَ رَجَعْتُ وَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ هَلْ لَکَ مِنْ حَاجَةٍ قَالَ حَاجَتِی اَنْ تَقْرَاَ عَلَی خَدِیجَةَ مِنَ اللَّهِ وَمِنِّی السَّلَامَ وَحَدَّثَنَا عِنْدَ ذَلِکَ اَنَّهَا قَالَتْ حِینَ لَقَّاهَا نَبِیُّ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله وسلّم) فَقَالَ لَهَا الَّذِی قَالَ جَبْرَئِیلُ فَقَالَتْ اِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّلَامُ وَ مِنْهُ السَّلَامُ وَ اِلَیْهِ السَّلَامُ وَعَلَی جَبْرَئِیلَ السَّلَامُ.
مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۶، ص۷، باب ۵، تزوجه صبخدیجة رضی الله عنها، تحقیق:محمد الباقر البهبودی، ناشر:مؤسسة الوفاء - بیروت - لبنان، الطبعة:الثانیة المصححة، ۱۴۰۳ - ۱۹۸۳ م.
محمد بن اسماعیل بخاری در روایت دیگری نقل می کند که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) و حضرت مریم (سلام الله علیها) برترین زنان بهشتی هستند:۳۲۴۹ حدثنی اَحْمَدُ بن ابی رَجَاءٍ حدثنا النَّضْرُ عن هِشَامٍ قال اخبرنی ابی قال سمعت عَبْدَ اللَّهِ بن جَعْفَرٍ قال سمعت عَلِیًّا رضی الله عنه یقول سمعت النبی صلی الله علیه وسلم یقول خَیْرُ نِسَائِهَا مَرْیَمُ ابْنَةُ عِمْرَانَ وَخَیْرُ نِسَائِهَا خَدِیجَةُ.
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۴، ص۱۶۴.
بخاری به نقل از عائشه می نویسد:حدثنا سَعِیدُ بن عُفَیْرٍ حدثنا اللَّیْثُ قال کَتَبَ الی هِشَامٌ عن ابیه عن عَائِشَةَ رضی الله عنها قالت ما غِرْتُ علی امْرَاَةٍ لِلنَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم ما غِرْتُ علی خَدِیجَةَ هَلَکَتْ قبل اَنْ یَتَزَوَّجَنِی لِمَا کنت اَسْمَعُهُ یَذْکُرُهَا وَاَمَرَهُ الله اَنْ یُبَشِّرَهَا بِبَیْتٍ من قَصَبٍ وَاِنْ کان لَیَذْبَحُ الشَّاةَ فَیُهْدِی فی خَلَائِلِهَا منها ما یَسَعُهُنَّ.
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۵، ص۳۸.
...
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال آرزو فال آرزو فال پی ام سی فال پی ام سی فال تاروت فال تاروت فال کارت فال کارت