فاجتباه

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
جبی (۱۲ بار)ف (۲۹۹۹ بار)ه (۳۵۷۶ بار)
جمع کردن است به طور اختیار و برگزیدن (مفردات،مجمع البیان) پس پروردگارش او را برگزید و از نیکوکاران گردانید. و آنگاه که آیه‏ای نیاوردی گویند: چرا آنها را جمع نکردی. گویا منظور کفّار از این کلام آن بود که حضرت آیه‏ها را از خودش میاورد و مربوط به خدا نیست لذا می‏گفتند چرا آیه‏ها را جمع و جور نکردی و نیاوردی؟. هر که با انصاف در این آیه دقّت کند خواهد دید که با ائمه دوازده گانه علیهم تطبیق می‏شود زیرا آنها برگزیدگانند نه تمام امّت «هذوَ اجْتَباکُمْ» و آنها فرزندان ابراهیم اند نه همه مردم «مِلَّةَاَبیکُمْ» و رسول خدا شاهد بر آنهاو آن‏ها شاهد بر مردم اند و این شهادت نتیجه اجتباء است «لِیَکُونَ الرَّسولُ شَهیداً عَلَیْکُمْ وَ تَکُونُوا شُهُداءَ عَلَی النّاسِ» درتفسیر برهان و صافی روایاتی در این زمینه نقل شده است و راجع به تفصیل به المیزان ذیل 143 سوره بقره رجوع شود که به طور مشروح تحقیق شده است بی انصافی است که گفته شود: «اِجْتَباکُمْ» به معنی برگزیدن مردم برای تکالیف است. زیرا چنین تعبیری در قرآن نداریم و اجتباء در همه جای قرآن نداریم و اجتباء در همه جای قرآن در برگزیدن پیامبران به کار رفته است مگر در آیه 203 اعراف که گذشت و آن نقل قول کفّار است. یا اینکه بگوئیم: چون ابراهیم پدر رسول خداست و آنحضرت پدر امّت، لذا ابراهیم پدر امّت خوانده شده است و یا اینکه اکثر عرب پسران او بودند. گویا آیه شریفه فقط برای آن روز و برای عربهاست و دیگر خطاب برای امروزیها صادق نیست. حقّ آنست که مخاطب «مِلَّةَ اَبیکُمْ» مردان مخصوصی اند همچنین مصداق «اجتباکم» و شهداء، که عبارت از ائمه باشند.

💡 و در جاى ديگر فرموده است و لا تكن كصاحب الحوت اذ نادى و هو مكظوم (783) و مباش مانند صاحب ماهى - يعنى يونس - در وقتى كه ندا كرد در شكم ماهى وحال آنكه محبوس بود، يا مملو از خشم و اندوه شده بود، لولا ان تداركه نعمه منربه لنبذ بالعراء و هو مذموم (784) اگر نه اين بود كه تدارك كرد ودريافت او را نعمتى از پروردگار خود هر آينه مى افتاد در بيابان خالى و اومحل ملامت و مذمت بود، فاجتباه ربه فجعله من الصالحين (785) پسبرگزيد او را پروردگار او، پس ‍ گردانيد او را از صالحان و شايستگان.