چشم وگوش بسته

اصولا آرزو كه از حد گذشت، دائما انسانرا در رنج و تعب وا مى دارد، شب و روز بايدتلاش كند به گمان خود دنبال سعادت و رفاه مى رود در حالى كه چيزى جز بدبختى وشقاوت براى او فراهم نمى شود، و اين گونه افراد غالبا در همينحال جان مى دهند و زندگى دردناك و غم انگيزشان مايه عبرت است براى آنها كه چشم وگوش بينا و شنوا دارند.

هر يك از اجزاء بدن و اعضاى پيكر ما، چنان دقت و پيچيدگى و نظم شگفتى دارد كه بهتآور است. كيفيّت چشم وگوش وقلب و دستگاه تنفس ‍ ورگها واعصاب و حوّاس پنجگانهو... چنان است كه تدبير عجيب الهى را نشان مى دهد.

قسم دوم كه برتر از قسم نخست است مالكيت حقيقى محدود است؛ مانند مالكيت انساننسبت به اندام و جوارح خويش. انسان با اراده مى تواند در جوارح خود، مانند چشم وگوش، تصرف كند. اين مالكيت حقيقى است. اما چون خود انسان موجود محدودى است،مالكيت وى نيز محدود خواهد بود.

انسانى كه به خاطر گناهان زياد، روح خود را تيره و درهاى ورودى روحش كه همان چشم وگوش و فكر باشد بسته نگاه داشت، از فضل خدا محروم مى ماند. قرآن به افرادى كهدر كفر و گناه خود لجوج هستند، مى فرمايد: صُمُّ بُكمٌ عُمىٌ آنان گويا كر و گنگو كورند.

مسير حوادث تكوين و تشريع حركت مى كنند، فطرت الهى را زير پا مى گذارند، قوانيناو را ناديده مى گيرند، آيات تشريعى و تكوينى را پشت سر قرار مى دهند، چشم وگوش دل را بر دعوت انبياء مى بندند، و خلاصه باتوسل به اينهمه تخريب و تحريف در وادى ضلالت گام مى نهند آيا همه اين امور ازناحيه خودشان نيست ؟

اين آيه به خوبى مراد از چشم وگوش و غير آنها را تفسير مى كند كه همانا مقصوداز همهآنها در خصوص هدايت و ضلالت، همانا اعضا و جوارحدل و باطن است نه اينكه اعضاى جسمى ظاهر باشد. و ساير معانى كه درباره هدايتشدگان و گمراهان، تصريح و به كار گرفته شده، از اين باب است.