کتاب حاکمان قم تألیف سید محمد دلال موسوی و مرتضی بهرامی خشنودی، پژوهشی است دربارهٔ تاریخ حاکمان و مسئولان شهر قم از دوران کهن تا عصر حاضر. این اثر به‌زبان فارسی و در یک جلد تدوین شده و با نثری روان، نقش‌آفرینان اداری و سیاسی این شهر را در بستر تحولات تاریخی آن بررسی می‌کند. ساختار کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و متن اصلی است و اگرچه فاقد فصل‌بندی مشخصی است، می‌توان محتوای آن را در چهار بخش کلی دسته‌بندی کرد که هر بخش شامل موضوعات متعددی در این زمینه است. مؤلفان با بهره‌گیری از منابع متعدد فارسی و عربی و نیز مقالات معتبر، کوشیده‌اند تصویری مستند از حکمرانی در قم ارائه دهند.
در مقدمهٔ کتاب، بر اهمیت مطالعهٔ تاریخ حاکمان قم به‌منزلهٔ عاملی کلیدی در شناخت فرهنگ و تمدن شیعی این شهر تأکید شده است. نویسندگان بر این باورند که بدون بررسی نقش حاکمان و زمامداران در طول تاریخ، درک تحولات اجتماعی و مذهبی قم امکان‌پذیر نیست. آنان با اشاره به پیشینهٔ کهن و جایگاه ویژهٔ قم در جهان اسلام، به‌ویژه در میان شیعیان، بر نقش مؤثر حضور کریمهٔ اهل‌بیت(ع) در ارتقای موقعیت این شهر اشاره می‌کنند و معتقدند که روشن‌شدن زوایای تاریخ قم، نیازمند تحقیقی ژرف و گسترده است.
هدف اصلی این اثر، پاسخ به پرسش‌هایی دربارهٔ هویت، عملکرد و شیوهٔ حکمرانی حاکمان قم در ادوار مختلف عنوان شده است. نویسندگان اذعان دارند که این پژوهش گام اولیه‌ای در مسیر بررسی تاریخ محلی قم است و تکمیل و تعمیق آن، مستلزم تلاش بیشتر پژوهشگران آینده خواهد بود. آنان ابراز امیدواری کرده‌اند که این اثر زمینه‌ساز مطالعات بعدی شود و علاقه‌مندان به تاریخ با افزودن تحلیل‌های نوین، گامی در جهت روشن‌تر شدن تاریخ این دیار بردارند.
