افاق و انفس

بخش دوم: اشاراتى است پر معنى به دلائلتوحيد، و آيات خداوند در آفاق و انفس كه بحث وحى راتكميل مى كند،و همچنين بحثهائى از توحيد ربوبيت.

در نظر او، تصوف نتیجهٔ بحث و گفتار نیست، بلکه حاصل جوع و حرمان است متضمن بخشندگی، تسلیم شادمانه، صبر، ارتباط دایم با خدا از طریق دعا، خلوت، پشمینه‌پوشی، سیاحت و سیر در آفاق و انفس، فقر و تواضع، یکرنگی راستی است.[نیازمند منبع]

و از سوى ديگر مى بينيم قرآن كريم در آيات بسيارى به سوى حجت عقلى، رهبرى مىكند و مردم را به تفكر و تعقل و تدبر در آيات آفاق و انفس، دعوت مى فرمايد و خودنيز در موارد احقاق حقايق به استدلال عقلى آزاد مى پردازد و حقا هيچ كتاب آسمانى علم ومعرفت برهانى را براى انسان مانند قرآن كريم نمى شناسد.

پس از تکمیل تحصیلات خویش، چنان‌که عادت مشایخ قدیم تصوف بود به سیر آفاق و انفس پرداخت و به شام، عراق، آذربایجان، طبرستان، خوزستان، کرمان، خراسان و فرارود سفر کرد و بسیاری از مشایخ عصر خود را دید.

پس از تکمیل تحصیلات خویش، چنان‌که عادت مشایخ قدیم تصوف بود به سیر آفاق و انفس پرداخت و به شام، عراق، آذربایجان، طبرستان، خوزستان، کرمان، خراسان و فرارود سفر کرد و بسیاری از مشایخ عصر خود را دید.

مردم چشم تو زین آفاق و انفس بگذرد خود تو مردم شو کزین آفاق و انفس بگذری