شارتر
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
از آنجا که این شهر اهمیت بازرگانی دارد به انبار غلهٔ فرانسه نامور گشته است.
• راونای ایتالیا
• اشپایر آلمان
• چیچستر بریتانیا
• بیت لحم فلسطین
• اوورای پرتغال
• کوزکوی پرو
دانشنامه آزاد فارسی
(به لاتین: اوتریکوم) مرکز اداری ولایت اور ـ اِ ـ لوآر، در شمال غربی فرانسه، به فاصلۀ ۹۶ کیلومتری جنوب غربی پاریس در ساحل رود اور. جمعیت آن ۴۱,۸۵۰ نفر و جمعیت حومۀ آن ۸۴ هزار نفر است (۱۹۹۰). مرکز کشاورزی در دشت حاصل خیز دو لا بوس است. کلیسای جامع دومناره ای نوتردام، ساخت حدود ۱۲۴۰م، شاهکار معماری گوتیک و از بناهای میراث جهانی به شمار می رود. (← شارتر، کلیسای جامع)؛ شهر مزبور همچنین چند کلیسای قرون وسطایی و خانه های قدیمی باشکوه دارد و جهانگردان بسیاری را به سوی خود جذب می کند. شارتر از دو بخش تشکیل شده ـ بخش شمالی و قدیمی شهر با یک کلیسای جامع از قرون وسطا، و شهر جدیدتر جنوبی. این دو بخش با جاده های پُرفراز و نشیب به یکدیگر متصل اند. بازار گندم شارتر اهمیت دارد؛ شارتر تولید کنندۀ ابزار و وسایل فلزی، لوازم برقی و خودرو است. نورمان ها در ۸۵۸ م شارتر را بنا کردند، اما این شهر دربرابر حملۀ آنان در ۹۱۱ م ایستادگی کرد. در ۱۴۱۷ م، در جنگ صدساله، به دست انگلیسی ها افتاد که در ۱۴۳۲ م آن را ازدست دادند. در ۱۵۹۱ هانری چهارم، پادشاه فرانسه، شارتر را تصرف و در کلیسای جامع نوتردام تاج گذاری کرد (۱۵۹۴). در جنگ فرانسه و پروس به اشغال پروس ها درآمد. شارتر در جنگ جهانی دوم به شدت آسیب دید، اما بازسازی شد.
جمله سازی با شارتر
از کلیسای جامع شارتر در سبک گوتیک گرفته تا تابلوهای نقاشی «مناظر شبانه» ژرژ دولا تور و نیلوفرهای آبی اثر مونه تا به فواره عجیب دوشان در عصر حاضر، همگی تأثیر برجستهای بر حوزهٔ هنری جهان داشتهاند.
مدرسه کلیسای جامع شارتر پیش از پیدایش نخستین دانشگاه در فرانسه، بورسیه تحصیلی میداد و از جمله اشخاصی که در این مدرسه بورسیه شدند، تیری بود که تمرکز خود را بر روی تیمائوی افلاطون گذاشته بود. وی پس از سالها تحصیل بهعنوان صدراعظم شارتر انتخاب شد و جانشین گیلبرت د لا پوره شد که با شهر خود بازگشته بود.
فیلیپ در کنار مقام دوک اورلئان، دوکنشینهای والوا، شارتر و باروننشین مونتارژیس را نیز در اختیار داشت، به تدریج قدرت او رو به افزایش رفت و فیلیپ از این فرصت برای تأسیس خاندان خود استفاده کرد. او از دو همسر خود جمعاَ شش فرزند داشت، از بین پسران او تنها فیلیپ دوم وارث اورلئان صاحب فرزندی شد و از بین دختران نسبت پادشاهان ساردنی از طرف آن ماریا دی اورلئان، دختر فیلیپ، به خاندان اورلئان میرسد.
وقایعنامه وی مشتمل بر تاریخ خلقت از آدم تا زمان خود مؤلف بوده و دهههای ۱۱۶۰ و ۱۱۷۰ به نگارش درآمده است. این اثر حاوی اطلاعات مهمی دربارهٔ نخستین جنگ صلیبی با استناد به کتاب فوشیه شارتری و جنگ صلیبی دوم است.