جان‌نثاری مصدری است که به مفهوم فداکاری و از خودگذشتگی عمیق به کار می‌رود. این واژه بیانگر عمل کسی است که جان خویش را فدای دیگری می‌کند و آماده است هستی خود را در راه هدفی متعالی یا نجات همنوع خود به خطر اندازد. این مفهوم، والاترین درجه از ایثار و گذشت را نمایندگی می‌کند.
در ادبیات فارسی و فرهنگ اسلامی‌ایرانی، جان‌نثاری جایگاهی بس رفیع دارد و نماد پیراستگی نفس از تعلقات دنیوی و رسیدن به مراتب بالای ایمان و انسانیت است. این صفت، تنها به معنای فدا کردن زندگی فیزیکی نیست، بلکه شامل فدا کردن آسایش، منافع و تمامی امکانات شخصی در راه خدمت به دیگران یا دفاع از ارزش‌های مقدس نیز می‌شود. نمونه‌های بارز آن را در حماسه‌های ملی و مذهبی، از جمله در فرهنگ عاشورایی و نیز در دوران دفاع مقدس، به روشنی می‌توان مشاهده کرد.
به طور کلی، کار جان‌نثار، عملی است که از عشق و تعهدی سترگ سرچشمه می‌گیرد و فراتر از هرگونه چشمداشت مادی یا پاداش دنیوی است. این فضیلت اخلاقی، یکی از ستون‌های مهم همبستگی اجتماعی و تقویت روحیه جمعی در جوامع به شمار می‌آید و همواره به عنوان معیاری برای سنجش بزرگ‌منشی و شرافت انسانی مورد تکریم قرار گرفته است.
