امان نامه به معنای یک سند یا مدرک رسمی است که به فرد یا گروهی اجازه می‌دهد در شرایط خاصی از امنیت و حفاظت برخوردار باشد. این واژه در زمینه‌های حقوقی، نظامی و سیاسی به کار می‌رود و به موارد زیر اشاره دارد:
سند امنیت:
امان نامه به عنوان یک سند امنیتی عمل می‌کند که به فرد یا گروهی اجازه می‌دهد در زمان‌های بحرانی یا خطرناک، از خطرات احتمالی مصون بماند. این سند می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی صادر شود.
حفاظت از جان و مال:
این سند یا تعهد به منظور حفاظت از جان و مال افراد صادر می‌شود. به عنوان مثال، در زمان جنگ‌ها یا درگیری‌ها، امان نامه می‌تواند به افراد غیرنظامی اجازه دهد که از مناطق جنگی خارج شوند یا در مناطق امن بمانند.
در تاریخ و فرهنگ:
در تاریخ، امان نامه‌ها به عنوان ابزارهایی برای حفظ صلح و امنیت در میان قبایل، کشورها یا گروه‌های مختلف استفاده شده‌اند. این اسناد می‌توانند شامل تعهداتی از طرف صادرکننده برای حفظ امنیت افراد باشند.
در زمان فتوحات سپاه اسلام، هنگام فتح این شهر مقاومت‌هایی صورت می‌گیرد. در ابتدا شهر توسط سپاهی به فرماندهی زر بن عبدالله محاصره می‌شود اما نمی‌توانند وارد گندی‌شاپور شوند. عاقبت یک اسیر ایرانی در سپاه امان نامه‌ای را به تیر بسته و داخل شهر می‌اندازد، اهالی گندی‌شاپور برحسب این امان نامه دروازه‌های شهر را باز می‌کنند. آن اسیر ایرانی گفت: دوست نداشتم خون آن‌ها ریخته شود، چون آن‌ها قوم من بودند.
موارد صدور امان‌نامه در تاریخ بسیار دیده می‌شود. در تاریخ ایران پیش از اسلام، بارها برای شاهان و شاهزادگان ایران، یونان و روم به صورت متقابل امان‌نامه صادر شده است. در تاریخ شیعه، در حادثهٔ کربلا، عباس امان‌نامهٔ شمر بن ذی‌الجوشن، دایی خود را نمی‌پذیرد.هم‌چنین بابک خرمدین، امان نامهٔ خلیفهٔ عباسی را رد می‌نماید. یحیی بن عبدالله که از هارون‌الرشید امان نامه می‌گیرد، پس از مدتی دستگیر می‌گردد.
و اين سراقه مردى بسيار زيرك و دورانديش بود، و از اين پيش آمد چنين احساس كرد كهبه زودى برايش پيش آمد ديگرى خواهد بود. لذا بهرسول خدا (صلى الله عليه و آله ) عرض كرد يك امان نامه براى من بنويس.
مشکل که کند گوش، امان نامه خط را خال تو که مشغول جگرخواری دلهاست