فلا

فلا به عنوان یک حرف ربط مرکب، از ترکیب فاء که معمولاً نشان‌دهنده پیوستگی و نتیجه است و لا حرف نفی پدید آمده است. کاربرد اصلی آن در زبان فارسی، به معنای پس نه یا وگرنه است و زمانی به کار می‌رود که نتیجه یا شرطی را نفی می‌کند یا از آن نتیجه‌ای منفی می‌گیرد. این حرف ربط، ارتباطی منطقی بین دو بخش کلام ایجاد می‌کند و بر عدم وقوع امری در صورت تحقق نیافتن شرطی دیگر دلالت دارد.

در متون کهن و همچنین در برخی از ساختارهای ادبی، فلا به عنوان ابزاری برای بیان یک نتیجه مخالف یا جایگزین به کار گرفته می‌شود. این حرف ربط، ضمن رساندن مفهوم تضاد یا استثنا، به غنای بیانی جمله می‌افزاید و ظرافت‌های معنایی خاصی را منتقل می‌کند. در واقع، فلا نه تنها یک حرف ربط، بلکه نشان‌دهنده یک رابطه علت و معلولی معکوس یا شرطی است که در آن، عدم وقوع علت، منجر به عدم وقوع معلول نمی‌شود، بلکه نتیجه‌ای متفاوت را ایجاب می‌کند.

لغت نامه دهخدا

فلا. [ ] ( اِ ) آذربو. ( فهرست مخزن الادویه ).
فلا. [ ف َ ] ( ع حرف ربط مرکب ) ( از: فاء + لا، حرف نفی ) پس نه. وگرنه:
ما را تو دست گیر و حوالت مکن به خلق
الا الیک حاجت درماندگان فلا.سعدی.
فلا. [ ف َ ] ( ع اِ ) ج ِ فلاة. بیابانها. ( منتهی الارب ):
یا رب چه شد این خلق که با آل پیمبر
چون کژدم و مارند و چو گرگان فلااند.ناصرخسرو.تا چه دیدی خواب دوش ای بوالعلا
که نمی گنجی تو در شهر و فلا.مولوی.یا چو درختم که به امر رسول
بیخ کشان آمدم اندر فلا.مولوی ( کلیات شمس ج 1 ص 160 ).رجوع به فلاة شود.

فرهنگ فارسی

جمع فلاه

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی لَا تَمِیلُواْ: مایل نشوید (عبارت " فَلَا تَمِیلُواْ کُلَّ ﭐلْمَیْلِ "یعنی "پس تمایل خود را به طور کامل متوجه یک طرف ننمایید")
معنی لَا تَخْضَعْنَ: خضوع نکنید (عبارت "فَلَا تَخْضَعْنَ بِـﭑلْقَوْلِ "یعنی با کرشمه وناز سخن نگویید)
معنی لَا نُقِیمُ: برپا نمی کنیم (عبارت "فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ ﭐلْقِیَامَةِ وَزْناً " یعنی: پس اعمالشان تباه و بی اثر شد لذا میزانی برای سنجش اعمالشان در روز قیامت به پا نمی کنیم)
معنی مَّیْسُوراً: آسان (فقل لهم قولا میسورا بدین معنی است که با ایشان به نرمی حرف بزن، سخن درشت و خشن مگو و این سفارش را در جائی دیگر به بیانی دیگر فرموده: و اما السائل فلا تنهر. )
معنی عَقَبَةَ: راه سنگلاخی و دشوار است که به طرف قله کوه منتهی میشود (اقتحام عقبه در عبارت "فَلَا ﭐقْتَحَمَ ﭐلْعَقَبَةَ "اشاره است به انفاقهایی که برای انفاقگر بسیار دشوار باشد، که بعدا هم به این معنا تصریح میکند)
معنی لَا یَجِدُواْ: نیابند ( در عبارت "فَلَا وَرَبِّکَ لَا یُؤْمِنُونَ حَتَّیٰ یُحَکِّمُوکَ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَهُمْ ثُمَّ لَا یَجِدُواْ فِی أَنفُسِهِمْ حَرَجاً مِّمَّا قَضَیْتَ "جزمش به دلیل " حتی " است)
معنی لَا یُظْهِرُ: تسلط نمی دهد (اظهار کسی بر هر چیز به معنای آن است که او را در رسیدن به آن چیز کمک کنی و او را بر آن مسلط سازی لذا عبارت "فَلَا یُظْهِرُ عَلَیٰ غَیْبِهِ أَحَداً " یعنی "من کسی را برای احاطه به غیب خودم کمک نمیکنم، و بر غیب خود مسلط نمیسازم " )
معنی نَعُدُّ: می شماریم(کلمه عد در عبارت "فلا تعجل علیهم انما نعد لهم عدا "به معنای شمردن است، و چون شمردن هر چیزی آن را به آخر میرساند و نابود میکند ومعنی آن میشود:بنابراین بر [شکست و هلاکت] آنان شتاب مکن، ما [همه اعمال و رفتار حتی لحظات عمرشان را] به دقت شماره...
معنی عَدّاً: شمارش کردنی نگفتنی (کلمه عد در عبارت "فلا تعجل علیهم انما نعد لهم عدا "به معنای شمردن است، و چون شمردن هر چیزی آن را به آخر میرساند و نابود میکند ومعنی آن میشود:بنابراین بر [شکست و هلاکت] آنان شتاب مکن، ما [همه اعمال و رفتار حتی لحظات عمرشان را] به...
معنی لَا یُؤْذَیْنَ: آن زنان آزار داده نمی شوند (قبل از اسلام نیز مرسوم بوده که زنان روسری می پوشیدند ولی پایین آن را پشت سر می انداختند درعبارت "یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَ ٰلِکَ أَدْنَیٰ أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ" به زنان مؤمن می گوید که طرز روسر...
معنی یُصْلِحَا: که آن دو اصلاح کنند (منظور از عبارت "وَإِنِ ﭐمْرَأَةٌ خَافَتْ مِن بَعْلِهَا نُشُوزاً أَوْ إِعْرَاضاً فَلَا جُنَاْحَ عَلَیْهِمَا أَن یُصْلِحَا بَیْنَهُمَا صُلْحاً ":زنی از ناسازگاری شوهرش، یا رویگردانیاش [از حقوق همسرداری] بیمناک است، بر آن دو [از نظ...
معنی مِرَاءً: بحث و مجادله (کلمه مریة به معنای تردد در چیزی است، و شک از مریه عمومیتر است. امتراء و ممارات به معنای محاجه (دلیل آوردن)در آن امری است که مورد تردید باشد. اصل کلمه مریة از اصطلاح مریت الناقة گرفته شده که معنایش به پستان ماده شتر جهت دوشیدن شیر دس...
معنی عُدْوَانَ: ظلم - تجاوز - دشمنی - خصومت (در عبارت "لَا تَعَاوَنُواْ عَلَی ﭐلْإِثْمِ وَﭐلْعُدْوَانِ " و نظایر آن، عدوان آن اعمال زشتی است که ضررش دامنگیر دیگران میشود، و گناهان مربوط به حق الناس است که موجب اذیت و آزار مردم می شوند.کلمه عدوان همه رقم تجاوز را ش...
معنی یُعْرَفْنَ: که شناخته شوند (عبارت "ذَ ٰلِکَ أَدْنَیٰ أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ " یعنی:این [پوشش] به اینکه [به عفت و پاکدامنی] شناخته شوند نزدیکتر است، و در نتیجه [از سوی مردم بیتقوا] مورد آزار قرار نخواهند گرفت.قبل از اسلام نیز مرسوم بوده که زنان روسری می...
معنی لَا: نه ( اگر در ترکیب با افعال به کار رود چنانچه در آخر فعل تغییر ایجاد کند ( جزم دهنده باشد) معنای نهی به اصل فعل اضافه می کند مثلاً "رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِی فِی ﭐلْقَوْمِ ﭐلظَّالِمِینَ " که یعنی "پروردگارم مرا در میان قوم ظالم قرار نده"که در اینجا آخر...
ریشه کلمه:
ف (۲۹۹۹ بار)لا (۱۸۰۹ بار)

جمله سازی با فلا

افروبیت در اواخر دهه ۱۹۶۰ به رهبری فلا کوتی ساخته شد که به همراه درامر تونی آلن، موسیقی معاصر مختلف آن زمان را تجربه کرده‌بودند.