«یک کوچه» به معنای مسیر کوچک و محدود در یک محله یا شهر است که معمولاً بین ساختمانها و خانهها قرار دارد. این مسیر نسبت به خیابان اصلی کوتاهتر و باریکتر است و بیشتر برای رفتوآمد محلی یا دسترسی به خانهها و مغازهها استفاده میشود.
کوچهها معمولاً ترافیک سبک دارند و فضای اجتماعی محله را شکل میدهند. ساکنان کوچهها اغلب رفتوآمدهای روزمره خود را در آن انجام میدهند و ممکن است محلی برای بازی کودکان، گفتوگو با همسایگان و فعالیتهای محلی باشد.
در فرهنگهای مختلف، کوچهها نماد صمیمیت محله و ارتباط نزدیک میان اهالی هستند. علاوه بر کارکرد دسترسی، کوچهها اغلب بیانگر تاریخ و هویت محلهاند و میتوانند ویژگیهای معماری و سبک زندگی ساکنان را به تصویر بکشند.
💡 ز خرطوم پیلان در آن جنگ گاه به ملک عدم بود یک کوچه راه
💡 تا در دلها از او جویا بود یک کوچه راه دم به دم آن کس که همچون نای زاری پیشه کرد
💡 دل کی رسد به وصل تو ای سروناز من؟ یک کوچه است زلف ز راه دراز من
💡 در ضلع غربی نارنجستان قوام، عمارتی زیبا قرار دارد که به دلیل سکونت خانم زینتالملک قوامی، دختر قوامالملک چهارم، به این نام معروف است. این عمارت که به فاصلهٔ یک کوچه با خانه قوام قرار دارد و به وسیلهٔ یک راه زیرزمینی با آن در ارتباط است، در حقیقت اندرونی خانهٔ قوام و محل رفتوآمد محارم بود.
💡 قالاداشی (سنگ قلعه) از آثار قدیمی موجود در این ده بود که دو سنگ به شکل مکعب مستطیل بودند و سر یک کوچه نصب شده بودند و سنگ نوشته زیبایی داشتند.
💡 ز نغمه تا خدا یک کوچه راه است بر این حرف بلندم نی گواه است