تاریخ طبری

تاریخ طبری کتابی به زبان عربی در زمینه تاریخ عمومی است که توسط محمد بن جریر طبری تألیف شده است. این اثر شامل تاریخ جهان از آغاز آفرینش تا سال ۳۰۲ق می‌باشد و به عنوان نخستین تاریخ عمومی اسلامی شناخته می‌شود. روش تاریخ‌نگاری طبری توصیفی است و او اخبار و روایات مربوط به حوادث و رویدادها را بدون نقد و بررسی در متن خود آورده است. وی علاوه بر استفاده از آثار معتبر مورخان و محدثان پیشین مانند ابن اسحاق، واقدی، کلبی و ابن سعد، از روایات شفاهی که در سفرهایش جمع‌آوری کرده نیز بهره برده است. هرچه رویدادها به زمان حیات مؤلف نزدیک‌تر می‌شوند، مختصرتر بیان شده‌اند. ابوعلی بلعمی در سال ۳۵۲ق این کتاب را به فارسی ترجمه و تلخیص کرد. از قرن ۴ق به بعد، ذیل‌های متعددی بر این اثر نوشته شده و بخش‌هایی از آن به زبان‌های اروپایی و ترکی استانبولی ترجمه شده است. بین سال‌های ۱۸۷۶ تا ۱۹۰۱، دخویه و برخی دیگر از اسلام‌شناسان این کتاب را در لیدن منتشر کردند و پس از آن، بارها در مصر به چاپ رسید. گزیده‌هایی از این کتاب به زبان فارسی ترجمه شده و ترجمه ابوالقاسم پاینده نیز در ۱۵ جلد منتشر شده است.