این واژه به صورت پسوندی به کار میرود که به انتهای کلمات میپیوندد و در اغلب موارد مفهومی مصدری یا وصفی به آنها میبخشد. نمونههایی از این کاربرد شامل واژههایی چون: دربندان، حنابندان است که هرکدام بیانگر حالت یا عمل خاصی هستند. همچنین به عنوان یک اسم خاص نیز به کار میرود؛ از جمله نام روستایی در دهستان نهبندان از بخش شوسف در شهرستان بیرجند است. بر پایۀ اطلاعات فرهنگ جغرافیایی ایران (جلد ۹)، این روستا دارای ۲۰۸ نفر جمعیت است. به طور کلی، این واژه در دو حوزۀ واژهسازی و نامگذاری مکانهای جغرافیایی نقش دارد و در هر دو حالت، تلفظ آن با فتحه روی حرف «ب» [ ب َ ] انجام میشود. کاربرد صحیح نیمفاصله در نوشتار ترکیبهای حاوی این پسوند، از اصول مهم نگارش فارسی است.
بندان
لغت نامه دهخدا
بندان. [ ب َ ] ( اِخ ) دهی از دهستان نهبندان است که در بخش شوسف شهرستان بیرجند واقع است و 208 تن سکنه دارد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9 ).
فرهنگ عمید
۲. در حال بستن یا بسته کردن: یخ بندان.
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
بندان (سرباز). بندان ( سرباز )، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان سرباز در استان سیستان و بلوچستان ایران است. روستای بندان، روستایی با برکه های طبیعی و باغات سرباز در فاصله ۱۵کیلومتری مرکز شهرستان سرباز ( کلات ) واقع شده که دارای ۸۰۰ نفر و۲۵۰ خانوار براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵ می باشد.
مردم این روستا از امتیازاتی همچون خانه بهداشت، مهد کودک، مدرسه ابتدایی، پارک بازی کودکان و مزارع و باغات سرسبز برخوردار می باشند، که اشرافیت زمینهای کشاورزی روستا در حاشیه جاده اصلی سرباز به بندر چابهار چشم جلب نظر می کند.
• کُنارکِش ( دره ای پرآب با برکه های زیبا و درختان نخل در قسمت غربی روستا )
• سیرک گولم: ( استخری طبیعی با عمق زیاد مکانی دبش برای آبتنی و گذراندن اوقات )
• درخت جم ( درختی با قدمتی بالا و داری میوه های خوش طعم گرمسیری )
• سَلواتگان: ( فضایی سرسبز مناسب برای استراحت و دورهمی )
این روستا در بخش مرکزی شهرستان سرباز قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۳۴ نفر ( ۱۳۷خانوار ) بوده است.
بندان (نهبندان). روستای بَندان مرکز دهستان بندان بخش مرکزی شهرستان نهبندان استان خراسان جنوبی ایران است. بر پایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ جمعیت این روستا ۹۷۲ نفر ( در ۲۵۴ خانوار ) بوده است.
بندان از دیرباز به واسطهٔ دو شاخصهٔ مهم شناخته می شده است که این شاخصه ها همواره راهنمایی ساده جهت پیدا کردن مسیر و رسیدن به این روستا بوده است. چه که از هر کدام از بومیان شهرستان، در مورد این دو شاخصه سؤال کنید، بدون شک به طور دقیق جهت رسیدن به این روستا، راهنمایی خواهید شد.
۱. نخلستان چندصدسالهٔ روستا که عمر برخی از نخل هایی که هنوز پا بر جاست و از طوفان و آتش و سایر حوادت طبیعی و غیر طبیعی جان به در برده اند، بیشتر از ۶۰۰ سال است.
۲. قلعهٔ تاریخی، با مشخصه ای عجیب چون درب سنگی بسیار بزرگ و سنگینی که پس از سالیان دراز، همچنان محکم و استوار بر ورودی قلعه دیده می شود.
قلعهٔ سنگی بندان که در گویش محلی به آن «قِلِه سینگی» می گویند ( شمارهٔ ثبت ملی ۳۶۸۶ )، از آثار تاریخی و کهن شهرستان نهبندان است که در فاصلهٔ ۷۵ کیلومتری شرق نهبندان و در روستای بندان واقع شده است.
این اثر تاریخی که متعلق به دورهٔ تیموری است، تا پایان دورهٔ قاجار به عنوان دژی محکم و استوار پابرجا مانده است. این بنا مشتمل بر یک ایوان ورودی، یک صحن وسیع با چهار ردیف اتاق و یک حصار بلند است که با ارتفاع تقریبی ۱ متر دور تا دور قلعه را گرفته است. در چهار گوشهٔ قلعه برج های بلندی قرار داشته است که امروزه تنها یکی از آنها در ضلع جنوب غربی قلعه سالم مانده است و ارتفاع تقریبی آن به ۴ متر می رسد. این برج ها علاوه بر استحکام دیوارها برای دیده بانی و دفاع مورد استفاده قرار می گرفته اند و به صورت استوانه ای و در سه طبقه ایجاد شده اند. درِ ورودی برج ها از فضای بیرون قلعه است که هم اکنون کاملاً سالم است و پوشش سقف اتاق های درونی این برج در طبقات دوم و زیرین به صورت ضربی و با خشت خام می باشد. برای پوشش سقف طبقهٔ سوم که دارای مساحت کمتری است، از تنهٔ درخت خرما استفاده گردیده است. آن چه بیشتر از هر چیز دیگر نظر بازدیدکنندگان را به خود جلب می نماید، درِ ورودی قلعه و قطعه سنگ بسیار سنگین و بزرگی است که به طرز ماهرانه ای تراشیده شده است. ورودی قلعه یک فضای مربع شکل کوچک است که به صحن بزرگ قلعه منتهی می شود. بر بالای این بنا ساختمان کوچکی ساخته شده که احتمالاً محل اقامت امرا و اشراف بوده است.
جمله سازی با بندان
موی دل جویان بدو داده است گوئی رنگ را زلف دلبندان بدو داده است گوئی تاب را
فیض کاشی را به فیّاض ارکنی احسان رواست زانکه او هم از کمربندان پیمان شماست