رقابت

در بوم‌شناسی، رقابت به کنش متقابل دو یا چند جاندار، یا گروه‌هایی از جانداران اطلاق می‌شود که برای بهره‌برداری از منابع مشترک و محدود، با یکدیگر در چالش هستند. این پدیده می‌تواند در درون افراد یک گونه یا بین افراد گونه‌های متفاوت رخ دهد. رقابت همواره موجب کاهش میزان بقا و زادآوری در یک یا هر دو گروه رقیب می‌شود و در فرآیند تکامل، نقش مهمی در انقراض تدریجی برخی گونه‌ها و همچنین پدید آمدن سازگاری‌های جدید ایفا می‌کند.

منابع محدودی که زمینه‌ساز این مفهوم می‌شوند، طیف گسترده‌ای را دربرمی‌گیرند. این منابع می‌توانند آشکار باشند، مانند مواد غذایی برای جانوران، یا آب، مواد معدنی و نور برای گیاهان. از سوی دیگر، منابع کمتر مشهود نیز می‌توانند بسیار تأثیرگذار باشند؛ برای نمونه، سبقت جویی برای تصاحب قلمرو، کسب جفت، یا دستیابی به محل مناسب برای آشیانه‌سازی در میان بسیاری از جانداران از اهمیت بالایی برخوردار است. این تقابل‌ها به‌طور مستقیم بر موفقیت تولیدمثلی جانداران اثر گذاشته و از این رو، یکی از نیروهای محرکۀ اصلی در انتخاب طبیعی به شمار می‌رود.

پیامدهای اکولوژیک بسیار گسترده است و می‌تواند به پراکندگی جغرافیایی جانداران در زیستگاه‌های مختلف بینجامد. این باور وجود دارد که جانداران تمایل دارند به مناطقی کوچ کنند که در آن‌ها فشار رقابتی کمتر باشد. انسان‌ها نیز در فعالیت‌هایی مانند کشاورزی، با به‌کارگیری روش‌های مختلف، سعی در کاهش این رقابت‌ها دارند. برای مثال، در کشت گندم، با رعایت فاصله‌گذاری مناسب بین گیاهان، سبقت جویی ریشه‌ها برای جذب آب و مواد معدنی خاک به حداقل می‌رسد. همچنین، با استفاده از علف‌کش‌ها، سبقت جویی بین گندم و علف‌های هرز برای دستیابی به منابع ارزشمند کنترل می‌شود.

تصویر معنی رقابت

لغت نامه دهخدا

رقابت. [ رَ / رِ ب َ ] ( ع مص ) نگهبانی کردن. || انتظارکشیدن. ( فرهنگ فارسی معین ). || ( اِمص ) انتظار و نگهبانی. ( فرهنگ نظام ) ( غیاث اللغات ). انتظار. چشم داشت. ( فرهنگ فارسی معین ). || هم چشمی. ( فرهنگ نظام ) ( یادداشت مؤلف ) ( لغات فرهنگستان ) ( فرهنگ فارسی معین ).
رقابة. [ رَ ب َ ] ( ع مص ) مصدر به معانی رِقبَة. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). انتظارکردن و چشم داشتن. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || نگهبانی کردن چیزی را. ( ناظم الاطباء ). رجوع به رقبة شود. || رسن در گردن کسی انداختن. ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ).
رقابة. [ رَق ْ قا ب َ ] ( ع ص، اِ ) آنکه نگهبانی رخت و بار کاروان کند در غیبت ایشان. ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). بنه پا. بنه پای. ( یادداشت مؤلف ). || مرد ناکس و فرومایه. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ معین

(رَ بَ ) [ ع. رقابة ] (مص ل. ) هم چشمی کردن.

فرهنگ عمید

۱. تلاش برای پیشی گرفتن بر یکدیگر.
۲. [مجاز] با کسی هم رتبه شدن در انجام کاری: محصولات ما با تولیدات خارجی رقابت می کند.

فرهنگ فارسی

نگهبانی کردن، انتظارکردن، چشم داشتن بچیزی
( مصدر ) ۱ - نگهبانی کردن. ۲ - انتظار کشیدن. ۳ - همچشمی کردن. ۴ - ( اسم ) انتظار چشمداشت. ۵ - همچشمی.

فرهنگستان زبان و ادب

{competition} [مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست و جنگل] تلاش افراد یک یا چند گونه برای تصرف منابع زیستی ناکافی مشترک

دانشنامه عمومی

رِقابَت به طور کلی یک مسابقه یا هماوردی بین دو یا چند ارگانیسم، حیوان، فرد، گروه اقتصادی یا گروه های اجتماعی و…، برای به دست آوردن قلمرو، جایگاه، منابع، محصول، جفت، حیثیت، شهرت، جوایز، جایگاه اجتماعی، رهبری و سود است. رقابت زمانی رخ می دهد که حداقل دو طرف در تلاش برای رسیدن به هدفی باشند، که نمی تواند به اشتراک گذاشته شود. جایی که یکی به دست می آورد و دیگران می بازند. ( بازی مجموع - صفر ).
رقابت به طور طبیعی بین موجودات زنده که در محیطی مشترک همزیستی دارند رخ می دهد. به عنوان مثال، حیوانات برای منابع آب، غذا، جفت و دیگر منابع بیولوژیکی رقابت می کنند. انسان ها معمولاً برای مواد غذایی و جفت رقابت می کنند، هر چند زمانی که این نیازها برآورده می شوند، رقابت های عمیق تری، اغلب برای دستیابی به ثروت، قدرت، حیثیت، و شهرت به وجود می آیند.
رقابت اغلب متضاد همکاری در نظر گرفته می شود، با این حال در دنیای واقعی مخلوطی از همکاری و رقابت هنجار است. استراتژی های بهینه برای رسیدن به اهداف در شاخه ای از ریاضیات به عنوان نظریه بازی ها مورد مطالعه قرار می گیرد.
رقابت همچنین یک اصل مهم در اقتصاد بازار و کسب و کار است که اغلب با رقابتِ کسب و کار در ارتباط است چرا که اکثر شرکت ها در رقابت با حداقل یک شرکت دیگر در همان گروه مشتریان هستند. همچنین رقابت در داخل یک شرکت معمولاً با هدف بزرگترِ رسیدن به کیفیت بالاتر خدمات یا بهبود محصولاتی که شرکت ممکن است تولید یا توسعه دهد، تحریک می شود.
مسابقه آرژانتین و انگلستان ( جام جهانی فوتبال ۱۹۸۶ ) یکی از به یاد ماندنی ترین مسابقات فوتبال بود، که در ۲۲ ژوئن ۱۹۸۶ در ورزشگاه آزتکای شهر مکزیکو سیتی، بین تیم های ملی دو کشور آرژانتین و انگلیس در مرحلهٔ یک چهارم نهایی جام جهانی برگزار شد. این مسابقه چهار سال پس از جنگ فالکلند برگزار گردید؛ در این جنگ دو کشور آرژانتین و انگلستان بر سر جزیره فالکلند یا مالویناس با یکدیگر درگیر شده بودند. بخش دیگری از دلایل چالش انگیز شدن رقابت بین دو تیم، بازی دیگری بود که بیست سال پیش تر، در جام جهانی فوتبال ۱۹۶۶ به میزبانی انگلیس برگزار شده بود. در طول مسابقه، دیگو آرماندو مارادونا دو گل، از معروف ترین گل های تاریخ جام جهانی فوتبال را به ثمر رساند.
رقابت (زیست شناسی). رقابت یا برتری جویی ( به انگلیسی: Competition ) برهم کنشی بین جانداران یا گونه ها است که در آن هر دو به منبعی نیاز دارند که عرضه محدودی دارد ( مانند غذا، آب یا قلمرو ). رقابت سازواری هر دو جاندار درگیر را کاهش می دهد، زیرا حضور یکی از جانداران همیشه میزان منابع موجود برای دیگری را کاهش می دهد.
در مطالعه بوم شناسی جامعه، رقابت درون و برون اعضای یک گونه یک برهم کنش زیست شناختی مهم است. رقابت یکی از چندین عامل زیستی و غیرزیستی متقابل است که بر ساختار جامعه، تنوع گونه ها و پویایی جمعیت ( تغییر جمعیت در طول زمان ) تأثیر می گذارد.
• رقابت مداخله ای ( Interference competition )
• رقابت بهره برداری ( Exploitation competition )
• رقابت آشکار ( Apparent competition )
• رقابت آشکار و کنام واقعی
• رقابت آشکار نامتقارن
• رقابت آشکار در میکروبیوم انسان
• درون گونه ای ( Intraspecific )
• برون گونه ای ( Interspecific )
• اصل طرد ( حذف ) رقابتی
• جابجایی صفت
رقابت (فیلم ۲۰۰۴). رقابت ( انگلیسی: Challenge ) یک فیلم ورزشی و درام هندی به زبان تلوگو محصول سال ۲۰۰۴ به کارگردانی و نویسندگی اس. اس. راجامولی با بازی نیتین، جنلیا دی سوزا و پرادیپ راوات است. فیلم فضای بازی راگبی ۱۵ نفره را دارد. در این فیلم، دو گروه رقیب در یک کالج - علم به رهبری پرودوی و هنر به رهبری شاشانک - برای برتری از طریق بازی راگبی مبارزه می کنند تا اینکه یک گانگستر محلی بهیکشو یاداو کالج آنها را تصاحب می کند.
پرودوی ( نیتین ) و شاشانک رهبران دو گروه دانشجویی متخاصم در کالج حیدرآباد ( هند ) هستند. آنها به بازی راگبی علاقه دارند و با بازی راگبی برای اثبات برتری، همه چیز را بین خود حل می کنند. یک روز، یک رهبر مافیای محلی بهیکشو یاداو ( پرادیپ راوات ) اخطاریه دادگاه دریافت می کند که زمین کالج را از وارثان قانونی آن خریداری کرده است. گروه های پرودوی و ساشانک با فراموش کردن اختلافات خود با هم متحد می شوند تا زمین را برای کالج به دست آورند.
این فیلم یک نمایش موفق ۳۶۵ روزه در یک مرکز داشت. ۱۱ کرور سهم در باکس آفیس جمع آوری کرد. فیلم تا سال ۲۰۰۴ گران ترین فیلم در کارنامه راجامولی بود زیرا با بودجه تقریبی ۱۰ کرور روپیه ساخته شد.

دانشنامه آزاد فارسی

رقابت (اقتصاد). رقابت (اقتصاد)(competition)
در اقتصاد، رقابت در بازار بین سازما ن های مختلف تجاری. معمولاً رقابت بین اشخاصی صورت می گیرد که کالاهای مشابهی را برای فروش عرضه می کنند. مثلاً، مؤسسات می توانند در زمینۀ قیمت، کیفیت، قابلیت دسترسی و تاریخ حمل و ارسال محصولات خود یا از طریق تبلیغات، با یکدیگر رقابت کنند. در بازاری که رقابت کامل در آن برقرار است، فرض می شود که همۀ شرکت ها محصولات یکسان تولید می کنند و فقط در قیمت رقابت دارند. در بازارهایی که ویژگی چندقطبی یا سایر شکل های رقابت ناقص برقرار است، کالاها نشان تجاری دارند و بر رقابت غیرقیمتی، از قبیل تبلیغات، تأکید بیشتری می شود. در انحصار، که فقط یک تولیدکننده در آن وجود دارد، رقابتی در کار نیست. دولت ها سعی می کنند که از طریق سیاست رقابتی موجب افزایش رقابت شوند.
رقابت (زیست شناسی). رقابت (زیست شناسی)(competition)
در بوم شناسی، کنش متقابل دو یا چند جاندار یا گروهی از جانداران که از اندوختۀ محدودی از منبع مشترک استفاده می کنند. رقابت ممکن است بین افراد یک گونه یا بین افراد گونه های متفاوت صورت گیرد. رقابت همواره منجر به کاهش افراد یک یا هر دو گونۀ رقابت کننده می شود و طی فرآیند تکامل، در زوال برخی گونه ها و تکامل سازگاری های نقش دارد. منابع اندوختۀ محدودی که جانداران بر سر آن در رقابت اند، ممکن است چیزهای آشکاری مانند مواد غذایی لازم برای گیاهان و جانوران یا نور لازم برای گیاهان باشد؛ امّا منابع کمتر آشکار، مثل رقابت برای محل مناسب آشیانه سازی در برخی از گونه های پرندگان، نیز مهم اند. رقابت منجر به کاهش زادآوری یکی از دوگونۀ جانداران می شود و به همین سبب، از مهم ترین جنبه های انتخاب طبیعی است که در صورت تغییر محیط موجب تغییر تکامل می شود. رقابت همچنین موجب پراکندگی جانداران در زیستگاه ها می شود. اعتقاد بر این است که جانداران مایل به پراکندگی در جاهایی اند که فشار رقابت در آن ها کمتر از سایر جاها باشد. شیوه های کشت و زرع در کشاورزی چنان طراحی می شوند که رقابت کمتر شود. مثلاً، کشت گندم در جایی صورت می گیرد که رقابت را در بین افراد آن گونه به حداقل برساند. به این منظور، گیاهان به اندازۀ کافی دور ازهم کاشته می شوند تا رقابت بین ریشه های گیاهان مجاور برای جذب مواد غذایی معدنی خاک کاهش یابد و پاشیدن سم به خاک برای کشتن علف ها رقابت بین گندم و علف های هرز را کاهش می دهد.