دودمان

دودمان یا خاندان به توالی افرادی اطلاق می‌شود که از یک نیای مشترک برخوردارند و در طول تاریخ به صورت سلسله‌وار بر یک جامعه یا قلمرو حکومت کرده‌اند. این اصطلاح می‌تواند به معنای یک خانواده بزرگ، یک قبیله، یا حتی یک سلسله پادشاهی به کار رود. به عبارت دیگر، دودمان به مجموعه‌ای از افراد هم‌خون اشاره دارد که به یکدیگر مرتبط هستند و معمولاً نقش یا جایگاه خاصی را در جامعه، نظیر حکومت یا اشرافیت، به ارث می‌برند. به عنوان مثال، دودمان‌های سلطنتی در طول تاریخ، سلسله‌هایی از پادشاهان هستند که از یک خانواده واحد و از طریق توارث قدرت را به دست می‌آورند. به طور خلاصه، دودمان به معنای یک خانواده یا گروهی از خانواده‌های مرتبط است که در طول زمان به واسطه نسبت‌های خانوادگی یا نقش‌های مشترک، دارای اهمیت و جایگاه خاصی در یک جامعه می‌باشند.

تصویر معنی دودمان

لغت نامه دهخدا

دودمان. ( اِ مرکب ) دوده. سلسله. سلاله. نسل. ( یادداشت مؤلف ). طایفه. ( ناظم الاطباء ). آل. ( دهار ) ( ناظم الاطباء ). صی. اسرة. ( دهار ). خانواده. ( از برهان ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ) ( لغت محلی شوشتر ) ( فرهنگ جهانگیری ) ( انجمن آرا ). بطن. ( دهار ). فصیله. ( ترجمان القرآن ). عترة. ( دهار ). خاندان. ( شرفنامه منیری ) ( از برهان ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). قبیله. ( از برهان ) ( دهار ) ( ناظم الاطباء ) ( تفلیسی ) ( غیاث ). عشیره. ( مهذب الاسماء ) ( دستوراللغة ). خانمان. فامیل. ( یادداشت مؤلف ):
که هرگز بدین دودمان غم نبود
فروزنده تر زین جهان کم شنود.فردوسی.به توران همه دودمان پرغم است
زن و کودک خرد را ماتم است.فردوسی.رهایی نیابیم یک تن به جان
نه خرگاه یابیم و نه دودمان.فردوسی.بسی سروران را سرآمد به گرد
همه دودمان غارت و برده کرد.فردوسی.بخواهد شدن بخت ازین دودمان
نماند بدین تخمه کس شادمان.فردوسی.خود و دودمان نزد خسرو شوی
بدان سایه مهر او بغنوی.فردوسی.هر آن دودمان کآن نه زین کشور است
برآیدهمی دود از آن دودمان.فرخی.قرارم چون شکسته کاروان است
روانم چون کشفته دودمان است.( ویس و رامین ).بدل داد از شکوفه و برگ و میوه
عم و خال و تبار و دودمانت.ناصرخسرو.ای صدر خاندان نبوت چو باب خویش
خورشید اقربا شدی و فخر دودمان.سوزنی.خدای داند کز تو به دودمان نروم
و گر برآرد دودم ز دودمان آتش.وطواط.لافد زمانه ز اقلیم در دودمان رفعت
کز ملت مسیحا خود قیصری ندارم.خاقانی.وحدت گزین و همدمی از دوستان مجوی
تنها نشین و محرمی از دودمان مخواه.خاقانی.نوروز را به خدمت صدرت مبارکی است
در مدحتت مبارکی دودمان ماست.خاقانی.ای قاهری که به زخم نیش پشه دود از دودمان نمرود به آسمان رسانیدی. ( سندبادنامه ص 143 ).
اولیای دولت دیلم در اختیار کسی از دودمان ملک که پادشاهی را مترشح باشد مشاورت کردند. ( ترجمه تاریخ یمینی ). دیو فتنه... ملک قدیم دودمان کریم آل سامان بر باد داد. ( ترجمه تاریخ یمینی ). در دودمان او کسی نبود که شایستگی پادشاهی داشتی. ( ترجمه تاریخ یمینی ). نحوست بغی و طغیان و شومی طمع در خاندان قدیم و دودمان کریم بدو رسید. ( ترجمه تاریخ یمینی ).

فرهنگ معین

(دِ ) (اِمر. ) خاندان، طایفه.

فرهنگ عمید

خاندان، خانواده، خانمان، تبار، قبیله، دوده، دودخانه.

فرهنگ فارسی

خانه، خانواده، خانمان، تبار، قبیله، دودخانه
( اسم ) ۱ - خاندان خانواده. ۲ - طایفه قبیله. ۳ - نژاد.

فرهنگستان زبان و ادب

{lineage} [جامعه شناسی] 1. گروهی از افراد با تباری یک سویه، خواه مادرسویی و خواه پدرسویی 2. گروهی از افراد با تباری از نیایی مشترک

دانشنامه عمومی

دودمان، خاندان یا سلسله یک دنباله از فرمانرواها هستند که از یک خانواده به حساب می آیند. تاریخ شناسان به طور سنتی تاریخ کشورها مانند ایران، چین و مصر را در چارچوب دودمان های پشت سرهم بررسی می کنند. بیشتر تاریخ سیاسی اروپا نیز با شاهان دودمان های مختلف مانند کارولنژی ها، کاپتی ها، استوارت، رومانوف و هابسبورگ تعریف می شود. تا سده نوزدهم میلادی، کارکرد یک پادشاه با بزرگ کردن دودمان و قلمرو و افزودن ثروت و قدرت اعضای خانواده شناخته می شد.
دودمان (فیلم). «دودمان» ( انگلیسی: Dynasty ( film ) ) فیلمی در ژانر وسترن به کارگردانی لی فیلیپس است که در سال ۱۹۷۶ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به هریسون فورد، سارا مایلز، و استیسی کیچ اشاره کرد.
دودمان (مجموعه تلویزیونی). دودمان ( انگلیسی: Bloodline ) یکی از برنامه های اصلی نت فلیکس در ژانر دلهره آور است.
دودمان (مجموعه تلویزیونی ۱۹۸۱). دودمان ( به انگلیسی: Dynasty ) یک مجموعه تلویزیونی آمریکایی در ژانر سریال آبکی است.
دودمان (مجموعه تلویزیونی ۲۰۱۷). دودمان ( به انگلیسی: Dynasty ) یک مجموعه تلویزیونی آمریکایی در ژانر سریال آبکی است. این مجموعه بر پایه مجموعه دودمان ساخته شده است.