از نظر لغوی، کنگره به معنای گردهمایی گروهی از افراد، معمولاً در حدود چند هزار نفر، است که در زمینه‌های تخصصی مشابه مانند علم، حرفه، فرهنگ و دیگر حوزه‌ها برای تبادل نظرات و ایده‌ها گرد هم می‌آیند. این رویداد معمولاً به منظور بحث و تبادل نظر درباره یک موضوع یا مسئله خاص برگزار می‌شود و هدف آن حل مشکلات یا بیان دیدگاه‌ها است. می‌توان گفت که این واژه از نظر معنا با اجلاس یا همایش تفاوت‌های جزئی دارد، به ویژه از نظر اهمیت موضوع و تعداد شرکت‌کنندگان. برخی از آن ها ممکن است در چندین روز یا جلسه برگزار شوند، در حالی که اجلاس یا همایش معمولاً چنین گزینه‌ای ندارند. کنگره‌ها می‌توانند با اهداف مشخصی در سطح ملی یا بین‌المللی برگزار شوند و به دنبال حل مسائل، بیان موضوعات، تبادل نظرات و ارائه پیشنهادات باشند. در مقابل، اجلاس یا همایش بیشتر به بیان نظرات و تبادل ایده‌ها محدود می‌شود. کنگره‌ها همچنین می‌توانند به عنوان دیدار رسمی نمایندگان کشورهای مختلف، ایالت‌های یک کشور یا سازمان‌های مستقل مانند اتحادیه‌های تجاری تعریف شوند. به عبارت دیگر، کنگره به معنای همایشی از متخصصان و صاحب‌نظران است.
کنگره
لغت نامه دهخدا
کنگره. [ ک ِ گ ِ رَ / رِ ] ( اِ ) به معنی کنگر است که سازی باشد که مردم هندوستان نوازند و آن چوبی است که بر آن دو تار فولادی کشیده اند و بر زیر هر دو سر آن چوب دو کدو نصب کرده اند. ( برهان )( آنندراج ) ( جهانگیری ). رجوع به کنگر و کنگری شود.
کنگره. [ ک ُ گ ُ رَ / رِ ] ( اِ ) بلندیهای هر چیز را گویند عموماً و آنچه بر سر دیوار حصار و قلعه و دیوارهای دیگر سازند خصوصاً و عربان شرفه خوانند.( برهان ) ( آنندراج ). شرفه دیوار و منظره و کوشک و برج. ( صحاح الفرس ). شرفة. ( دهار ). شرفه و برآمدگیهای محرابی شکلی که بر بالای دیوار شهر و حصار سازند و دندانه های بالای دیوارها و بلندیهای هر چیزی. ( ناظم الاطباء ): فرمودش تا بر چهار حد شارستان بنای خانه ها سازند مر غله را و سلاح را و کنگره ها را باز آبادان کنند و دری آهنین نهند. ( ترجمه تاریخ طبری ).
فرهنگ معین
(کُ گْ یا گِ رِ ) [ فر. ] (اِ. ) ۱ - مجلسی متشکل از نمایندگان چند دولت یا عده ای دانشمند برای بحث و گفتگو، همایش (فره ). ۲ - مجلس قانون گذاری ایالات متحده امریکا.
فرهنگ عمید
۲. هرچیز دندانه دار: کنگرۀ پارچه.
۱. تجمعی که در آن گروهی از دانشمندان و متخصصین در مورد موضوعی علمی، فرهنگی، اقتصادی، و یا سیاسی اظهارنظر می کنند، گردهمایی.
۲. (سیاسی ) مجلس قانون گذاری در بعضی از کشورها.
فرهنگ فارسی
بمعنی کنگر است که سازی باشد که مردم هندوستان نوارند و آن چوبی است که بر آن دو تار فولادی کشیده اند و بر زیر هر دو سر آن چوب کدو نصب کرده اند.
دانشنامه عمومی
« ( فرانسوی، اِ )، مجمعی از سران دولت، نمایندگان ممالک یا دانشمندان که دربارهٔ مسایل سیاسی، اقتصادی، علمی و غیره بحث کنند. ( لغت نامه دهخدا ) »
در فرهنگ فارسی معین نیز در خصوص معنی کلمه کنگره چنین آمده است:
« ( کُ گْ یا گِ رِ ) ( اِ. ) مجلسی متشکل از نمایندگان چند دولت یا عده ای دانشمند برای بحث و گفتگو، همایش ( فره ). ( فرهنگ فارسی معین ) »
از نظر لغوی، کنگره به معنای گردهم آمدن تعداد افراد بیشتری در حدود چندین هزار نفر می باشد که در حیطه تخصصی متشابه مانند علمی، حرفه ای، فرهنگی و دیگر زمینه ها به منظور تبادل نظرات و ایده ها دورهم جمع می آیند. کنگره اغلب در خصوص تبادل نظر در مورد موضوع یا مسئله خاص می باشد و به منظور حل یا بیان نقطه نظرات، کنگره برگزار می شود. شاید این طور بیان داشت که کنگره ازلحاظ معنا با اجلاس یا همایش ازلحاظ اهمیت موضوع و تعداد گردهمایی شرکت کنندگان دارای تفاوت های جزئی می باشند. برخی از کنگره ها می تواند در چندین روز یا چندین جلسه برگزار شود که در اجلاس یا همایش همچنین گزینه ای وجود ندارد. کنگره می تواند با اهداف مشخصی در سطح ملی، بین المللی برگزار شود. کنگره می تواند اهدافی مانند حل موضوع یا مسئله، بیان موضوع، تبادل نظرات و بیان پیشنهادها را دنبال نماید. در اجلاس یا همایش اغلب هدف در سطح بیان نظرات و تبادل ایده ها بسنده می نماید. کنگره دیدار رسمی نمایندگان از کشورهای گوناگون یا ایالت های درون یک کشور یا سازمان های مستقل ( مانند اتحادیه های تجاری ) است. به عبارت دیگر کنگره یعنی همایشی از آگاهان، صاحب نظران و دانشمندان برای بحث و گفت وگو پیرامون مسائل سیاسی، علمی، هنری و همانند آن. هم چنین به مجمعی که از سران دولت ها، نمایندگان کشورها یا دانشمندان تشکیل می شود تا در باب مسایل سیاسی، اقتصادی و علمی بحث کنند، کنگره گفته می شود.
کنگره ها بیشتر برای بحث دربارهٔ یک موضوع ویژه برپا می شوند. شرکت در کنگره برای ارائه و بحث موضوع تنها توسط اعضا و سازمان های حمایت کننده مالی انجام می گیرد. کنگره معمولاً با برنامه ریزی قبلی و به صورت سالیانه یا چندساله برپا می شود. بیشتر کنگره های بین المللی و جهانی به صورت سالیانه برگزار می شوند. کنگره غالباً برای چند روز طول می کشد و دارای چندین جلسه هم زمان است.
جملاتی از کلمه کنگره
تو را ز کنگره عرش میزنند صفیر ندانمت که در این دامگه چه افتاد است
فراز کنگره کبریاش مرغانند فرشته صید و پیمبر شکار و سبحان گیر
