کلیشه به معنای نوشته یا تصویری است که بر روی چوب یا فلز حکاکی میشود تا در فرآیند چاپ مورد استفاده قرار گیرد. این اصطلاح به تصویر یا نوشتهای اشاره دارد که بر روی فلز یا چوب حک میشود و در هنگام چاپ کتاب، مجله و سایر نشریات به کار میرود. برای چاپ یک خط به صورت عیناً، ابتدا تصویر آن را بر روی فیلم یا شیشه حساس ثبت میکنند. سپس یک ورق زینک را حساس کرده و فیلم یا شیشه را بر روی آن کپی میکنند. پس از ظاهر کردن زینک، مرکب بر روی آن مالیده میشود و پودر مخصوصی بر روی مرکب ریخته میشود. در مرحله بعد، مقداری اسید نیتریک رقیق در ظرفی ریخته و زینک را در آن قرار میدهند. با تکان دادن ظرف، اسید نواحی خالی از نوشته را حل کرده و نوشته به صورت برجسته بر روی زینک نمایان میشود. در نهایت، زینک را بر روی تختهای قرار داده و حروف را میخکوبی کرده تا برای چاپ آماده شود.
کلیشه
لغت نامه دهخدا
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. [مجاز] هر چیز تکراری.
فرهنگ فارسی
( اسم ) تصویر یا نوشته ای که بر فلز یا چوب حک کنند و آنرا بهنگام چاپ کردن کتاب مجله و غیره بکار برند. توضیح وقتی بخواهند خطی را عینا چاپ کنند اول عکس آنرا در روی فیلم یا شیش. حساس میگیرند سپس یک قطع. زینگ را حساس کرده و همان شیشه یا فیلم را بروی آن کپیه میکنند. بعد زینک را ظاهر کرده و بروی آن مرکب میمالند و از روی مرکب پودر مخصوصی میریزند و در ظرفی مقداری اسید نیتریک ( تیزاب ) رقیق ریخته زینک را در توی آن قرار میدهند و ظرف را تکان میدهند تا اسید محلی خالی از نوشت. زینک را در خود حل کرده و نوشته در روی زینک بطور بر جسته ظاهر میگردد. سپس آنرا در روی تخته ای ببلندی حروف میخ کوبی کرده برای چاپ آماده میسازند.
دانشنامه آزاد فارسی
لوحی که برای چاپ به کار می رود و با ریخته گری فلز در قالبی معمولاً از جنس خمیر کاغذ تولید می شود. استفاده از استریوتایپ در فرآیند چاپ را ویلیام گِد، مبتکر اسکاتلندی، در ۱۷۲۵ ابداع کرد و فیرمَن دیدو با اصلاحاتی که در آن صورت داد این نام را بر آن گذاشت و استفاده از آن را رواج داد. در دستگاه های پرس مدوری که در گذشته برای چاپ روزنامه به کار می رفت لوح های استریوتایپ قابل انحنا روی سیلندرهای دوار این دستگاه ها استفاده می شد. بعدها در مواردی الکتروتایپ جای استریوتایپ را گرفت.
ویکی واژه
قالب، باسمه.
جمله سازی با کلیشه
زین سرخ کلیشه کن حذر ای خائن اینجاست که فاش بوی خون میآید