کشیش یکی از درجات روحانیت در کلیسای مسیحی است که میان مقام اسقف و شَمّاس قرار دارد. این مقام به تدریج از زمان تأسیس کلیسای مسیحی شکل گرفت. در ابتدا، ریش‌سفیدان مسیحی مسئول برگزاری مراسم عشای ربانی بودند و در پایان قرن دوم، این عنوان به‌طور گسترده‌ای رایج شد. این واژه به عنوان دستیار اسقف عمل می‌کرد و در غیاب او برخی از وظایفش را انجام می‌داد. با گسترش مسیحیت و تأسیس کشیش‌نشین‌های کلیسا، آن ها مسئولیت‌های بیشتری را بر عهده گرفتند و به عنوان برگزارکنندگان اصلی مراسم عشای ربانی شناخته شدند. در این مقام و با تأکید بر نقش نمایندگی وی به عنوان واسطه خداوند در میان مردم، موقعیت او تثبیت شد. تکوین الهیات مسیحی بر قدرت و ویژگی‌های ماوراء طبیعی تأکید داشت. در جریان اصلاحات دینی و پروتستانی قرن ۱۶، مصلحان مذهبی آموزه قربانی مقدس کلیسای کاتولیک و این مفهوم مرتبط با آن را رد کردند و بر این نکته تأکید کردند که همه مسیحیان به نوعی کشیش هستند. به دنبال این تغییرات، خادمان کلیسا یا به‌طور غیررسمی، روحانیون جایگزین کشیشان در کلیسای پروتستان شدند. در کلیسای کاتولیک، آن ها ملزم به حفظ تجرد تا پایان عمر خود هستند و حق ازدواج ندارند.
کشیش
لغت نامه دهخدا
- کشیش الافعی؛ آواز پوست افعی نه آواز دهن آن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ).
کشیش. [ ک َ ] ( ع مص ) بانگ کردن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ). بانگ نخستین کردن شتر که کمتر از کتیت است. || بانگ برآوردن آتش زنه وقت بیرون جستن آتش از آن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || آواز برآوردن جوشش می. ( منتهی الارب ). || بانگ برآوردن گاو. ( از منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ).
کشیش. [ ک َ / ک ِ ] ( اِ ) پیشوا و راهنمای ترسایان و عالم آنان. قسیس. ( برهان ) ( ناظم الاطباء ). قس. ( یادداشت مؤلف ):
از چه سعید اوفتاد و از چه شقی شد
زاهد محرابی و کشیش کنشتی.ناصرخسرو.کشیشان را کشش بینی و کوشش
بتعلیم چو من قسیس دانا.خاقانی.وین طرفه که موبدی گرفته ست
با یک دو کشیش رنگ کشخان.خاقانی.ز خارا بود دیری سال کرده
کشیشانی بدو در سالخورده.نظامی.قسیسی مست که کشیش می خوانند از نزدیک... ( جهانگشای جوینی ).
حلقه گرد او چو زر گرد عریش
همچنانکه بت پرستان بر کشیش.مولوی.کشیشان هرگز نیازرده ز آب
بغلها چو مردار در آفتاب.سعدی.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
( صفت و اسم ) ۱ - پیشوای دین نصرانیان روحانی مسیحی: ( کشیشان را کشش بینی و کوشش بتعلیم چو من قسیسس دانا ). ( خاقانی ) ۲ - پیشوای دینی ( بجز اسلام ).
بانگ کردن.بانگ بر آوردن گاو
دانشنامه عمومی
در دنیایی متعلق به آینده، قرن ها ست که بین انسان ها و خون آشام ها جنگ وجود دارد و این اکثراً خون آشام ها هستند که پیروز می شوند. در یکی از همین درگیری ها، خون آشام ها به خانواده ای حمله می کنند و دختری را به اسارت می برند. کشیش که بین مردم و در شهری محصور شده، زندگی می کند، متوجه می شود که دختری که توسط خون آشام ها به اسارت گرفته شده، برادرزادهٔ اوست. او همراه با دوست پسر برادرزاده اش که کلانتر شهر محسوب می شود و به رغم مخالفت اصحاب کلیسا، تصمیم می گیرد برای مقابله به دل خون آشام ها بزند. با نزدیک شدن به محل آن ها و پیدا کردن ردی از برادرزاده اش، کم کم متوجه می شود این گروگان گیری در واقع یک تسویه حساب قدیمی است …
• پل بتانی...... کشیش
• کم گیگندت.... کلانتر دهکده
• مگی کیو...... خواهر مقدس
• کارل آربان.... کلاه سیاه
• لیلی کالینز.... لوسی
دانشنامه اسلامی
کلمه کشیش در زبان فارسی از واژه ای آرامی "قشیشه" به معنی "پیر" گرفته شده است. کلمات قس و قسیس در زبان عربی نیز از همین کلمه آرامی گرفته شده است.
محمدیان، بهرام و دیگران، دایرةالمعارف کتاب مقدس، انتشارات روز نو، ۱۳۸۰ه ش، چاپ اول، ص۶۱۸.
شاید بتوان گفت که اولین کشیش ها در حقیقت، خود حواریون بوده اند. حضرت عیسی به رسولان خویش که نخستین کشیش ها بودند قدرت هایی چند را اعطا فرمود: انجام دادن مراسم عشای ربانی، بخشیدن گناهان، اجرای شعایر دینی و موعظه. البته صرف نظر از اینکه حواریون را کشیش بدانیم یا خیر، این مساله مورد قبول همگان است که حضرت عیسی پیش از صعود خویش به آسمان، ماموریتی به رسولان عطا فرمود. زمانی که حواریون سنشان بالا رفت تصمیمی گرفتند تا شاگردان را بدون کلیسایی دارای ساختار منظم و سلسله مراتب رها نسازند. آنها دست های خود را بر کسانی که برای ادامه وظیفه شان انتخاب کرده بودند نهادند.این مسئولان جدید (یا همان کشیش ها) در عهد جدید به دو نام مختلف خوانده می شدند؛ اسقف و کشیش. اصطلاح کشیش بیشتر در کلیساهایی که از یهودیت نشات می گرفتند به کار می رفت و کلمه اسقف به معنای "ناظر" در کلیساهایی که در دنیای یونانی زبان تاسیس گردیدند مورد استفاده بود.
محمدیان، بهرام و دیگران، دایرةالمعارف کتاب مقدس، انتشارات روز نو، ۱۳۸۰ه ش، چاپ اول، ص۶۱۶.
چنانکه پیشتر گفته شد، این منصب در اکثر کلیساها وجود دارد. در کلیساهای ارتدوکس
مولند، اینار، جهان مسیحیت، ترجمه محمد باقر انصاری و مسیح مهاجری، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۸۱ه ش، چاپ دوم، ص۶۱.
...
[ویکی اهل البیت] به طور کلی، انجام امور روحانی در کلیساهای مختلف به افرادی خاص سپرده می شود. در اکثر کلیساها منصب کشیشی به عنوان منصبی پذیرفته شده وجود دارد. معمولاً انجام آیین های دینی و به خصوص برگزاری مراسم عشای ربانی و تعمید بر عهده ی کشیشان قرار داده شده است. البته در کلیساهای مختلف بر اساس تقسیم بندی مناصب مختلف روحانی، وظایف تعریف شده برای کشیش ها متفاوت است اما در اکثر کلیساها انجام دو آیین مذکور از وظایف کشیش شمرده شده است.
کلمه ی کشیش در زبان فارسی از واژه ای آرامی "قشیشه" به معنی "پیر" گرفته شده است. کلمات قس و قسیس در زبان عربی نیز از همین کلمه ی آرامی گرفته شده است.
معادل انگلیسی این کلمه یعنی واژه ی Priest، برگرفته از کلمه ی یونانی presbyteros به معنی "پیر" می باشد.
شاید بتوان گفت که اولین کشیش ها در حقیقت، خود حواریون بوده اند. حضرت عیسی علیه السلام به رسولان خویش که نخستین کشیش ها بودند قدرت هایی چند را اعطا فرمود: انجام دادن مراسم عشای ربانی، بخشیدن گناهان، اجرای شعایر دینی و موعظه.
البته صرف نظر از این که حواریون را کشیش بدانیم یا خیر، این مسأله مورد قبول همگان است که حضرت عیسی پیش از صعود خویش به آسمان، مأموریتی به رسولان عطا فرمود.
زمانی که حواریون سنشان بالا رفت تصمیمی گرفتند تا شاگردان را بدون کلیسایی دارای ساختار منظم و سلسله مراتب رها نسازند. آنها دست های خود را بر کسانی که برای ادامه وظیفه شان انتخاب کرده بودند، نهادند.
این مسئولان جدید (یا همان کشیش ها) در عهد جدید به دو نام مختلف خوانده می شدند؛ اسقف و کشیش. اصطلاح کشیش بیشتر در کلیساهایی که از یهودیت نشأت می گرفتند به کار می رفت (اول تیموتاؤس 4: 14 و 5: 17، تیطس 1: 5، یعقوب 5: 14، اعمال رسولان 14: 23 و 20: 17) و کلمه ی اسقف به معنای "ناظر" در کلیساهایی که در دنیای یونانی زبان تأسیس گردیدند مورد استفاده بود. (فیلیپیان 1: 1، اول تیموتاؤس 3: 1 – 7، تیطس 1: 7)
ویکی واژه
جملاتی از کلمه کشیش
عارفی پرسید از آن پیر کشیش که توی خواجه مسن‌تر یا که ریش
جاروب کشیش کرد روباه برداشت غبار حیله از راه
جمله ترسا ملت و اغلب کشیش شانه شان هرگز ندیده بود ریش
