ولی

این واژه که به معنای سرپرست و دوست است در عرفان به کار می‌رود و دارای یک کاربرد مشهور و سه کاربرد غیرمشهور است. کاربرد مشهور این اصطلاح به سالکانی اشاره دارد که از دنیای مادی عبور کرده و به مقام تصرف در آن دست یافته‌اند. استفاده رایج از این کلمه و اولیا به همین معناست. همچنین، این واژه به معنای کسی است که طاعات او پیوسته است و هیچ معصیتی در میان این طاعات وجود ندارد؛ یا به کسی اطلاق می‌شود که خداوند او را برای خود خالص کرده و سرپرستی او را به عهده گرفته است؛ یا به کسی که خداوند او را در مرتبه‌ای نزدیک به خود قرار داده و حجاب‌ها را از قلب او برداشته است. مرتبه هر سرپرست با دیگری متفاوت است. در مورد کاربرد این واژه، میان صوفیان شیعه و سنی اختلاف نظر وجود دارد، هرچند که همه آن‌ها علی بن ابی طالب (ع) را سرسلسله عارفان و مکتب‌های عرفانی می‌دانند. از دیدگاه عارفان شیعه، بالاترین مرتبه‌ای که به سرپرستی از اولیاء داده شده، مرتبه دوست مطلق، پیامبر اکرم (ص) و وارثان دوازده‌گانه اوست. پس از آن، کامل‌ترین اولیای امت محمدی (ص) و سپس اولیای دیگر امم قرار دارند.